Phúc cho kẻ nghèo khó – Lm. Đan Vinh

Học sống Lời Chúa

1) Lời Chúa: “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó”

2) Câu chuyện: Chiếc áo lót của một người chăn chiên

Một ông vua nọ có đủ mọi thứ trên đời: Nào là cung điện nguy nga tráng lệ, vàng bạc chất đầy kho, đủ thứ cao lương mỹ vị; Lại cũng có cả một đoàn cung tần mỹ nữ phục vụ ngày đêm…Thế mà nhà vua vẫn không cảm thấy được hạnh phúc. Ngài buồn phiền không ăn uống bình thường được nên đã phát bệnh. Một danh y được mời đến bắt mạch và bốc thuốc chữa bệnh cho nhà vua. Sau khi thăm mạch, vị danh y cho biết đức vua bị tâm bệnh, không cần dùng thuốc, chỉ cần nhà vua mặc được chiếc áo lót của một ai đó đang sống sung sướng hạnh phúc, là đủ để khỏi bệnh. Quân lính được sai đi khắp nơi tìm kiếm con người hạnh phúc nhất để mượn chiếc áo lót mang về cho nhà vua mặc và chữa bệnh. Sau nhiều ngày tìm kiếm mà vẫn không tìm ra ai là người thực sự hạnh phúc. Người được hạnh phúc thoả mãn về điều này thì lại bất hạnh về điều kia; người được no đủ cơm áo vật chất thì lại bị đau khổ dằn vặt trong tâm…Rồi đến một hôm, khi đoàn người tìm kiếm sắp nản lòng thất vọng, thì đột nhiên họ nghe tiếng hát của một anh chàng chăn chiên rất vui vẻ. Anh ta ca hát say sưa với nét mặt sung sướng hạnh phúc. Chắc hẳn đây chính là con người hạnh phúc nhất trên đời, mà họ đang ra sức tìm kiếm. Đám quân lính liền đến bên hỏi thăm anh chàng chăn chiên và được anh thừa nhận luôn cảm thấy mình được sung sướng hạnh phúc. Toán lính liền xông vào lột chiếc áo khoác sờn rách cũ kỹ của người chăn chiên để tìm lấy chiếc áo lót đem về cho nhà vua mặc. Thế nhưng thật bất ngờ: Anh chàng chăn chiên này nghèo quá đến nỗi ngoài chiếc áo khoác đang mặc, trên người anh ta chẳng có một chiếc áo nào cả!

3) Suy niệm:

+ Cái chết của công nương Dai-nơ (Diana) bên nước Anh làm cho trái tim hàng triệu người trên thế giới xúc động. Người ta thương tiếc bà không phải vì bà có nét mặt khả ái xinh đẹp, nhân từ, mà còn vì bà chưa kịp được hưởng một chút hạnh phúc mong manh bên người bạn trai sắp làm chồng của bà. Hạnh phúc là niềm khao khát của con người. Người ta sinh ra là để được sống hạnh phúc. Cả đời người là một cuộc hành trình đi tìm hạnh phúc. Thiên Chúa muốn cho con cái loài người được hạnh phúc.

+ Một em thiếu nhi lượm được tiền mà đem nộp cho công an để trả lại cho người đánh rơi; Một giáo viên nghèo nhưng vẫn theo đuổi nghề giáo, đào tạo những công dân tốt cho xã hội; Một cô gái trẻ đẹp sẵn sàng bỏ nghề thư ký riêng với mức thu nhập hằng tháng khá cao, để tránh vướng mắc vào mối tình vụng trộm với ông giám đốc; Một anh công an dám từ chối một số tiền hối lộ lớn lao…Những người này đang thực hành sống theo mối phúc thật trong Tin Mừng hôm nay: “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó, vì Nước Thiên Chúa là của anh em”.

+ Người đời thường coi hạnh phúc bắt nguồn từ sự giàu sang phú quý, từ danh thơm tiếng tốt, từ quyền cao chức trọng…Nhưng Đức Giêsu lại có một kiểu đánh giá riêng: Người chúc phúc cho những kẻ nghèo hèn! Tuy vậy, Người không đề cao sự bần cùng, vì: “Bần cùng sinh đạo tặc!”.

+ Đức Giêsu đã sống các mối phúc: Người chọn làm nghề thợ mộc nghèo hèn hằng ngày phải lao động kiếm sống; Người đã từng cảm nghiệm sự đói khát trong thời gian ăn chay 40 đêm ngày; Người từng nhỏ lệ khóc thương thành Giêrusalem sắp bị tàn phá; Trong cuộc khổ nạn, Người chấp nhận đau khổ: chịu sỉ nhục, bị đánh đòn và chịu đóng đanh vào thập giá…Nhưng Đức Giêsu luôn được hạnh phúc vì đã vâng phục thánh ý Chúa Cha…Tóm lại, Đức Giêsu đã tự nguyện sống khó nghèo về vật chất, là để giúp loài người chúng ta trở nên giàu có về tinh thần.

+ Hôm nay Người muốn chúng ta thay Người để đi thăm và chia sẻ một món quà cho những người nghèo đang nằm la liệt tại các bệnh viện, cho những trẻ em đường phố…Người muốn chúng ta xoá nghèo về kiến thức, vì bệnh tật yếu đau và vì thiếu niềm vui…sự no đủ và niềm vui ấy phải được bắt đầu ngay từ đời này. Ước gì chúng ta sống như Đức Kitô: “Nguồn vốn giàu sang phú quý, nhưng đã hoá nên nghèo khó vì anh em, để lấy cái nghèo của mình mà làm cho anh em trở nên giàu có” (x. 2 Cr 8,9).

4) Thảo luận: 1) Tiền bạc có giá trị thế nào? Tại sao Đức Giêsu lại dạy rằng: “Người giàu có thật khó mà vào Nước Trời!”. 2) Phải chăng Chúa coi sự nghèo khó bần cùng là điều tốt và đáng được chúc phúc? Ta phải hiểu câu: “Phúc cho anh em là những kẻ nghèo khó, vì Nước Thiên Chúa là của anh em” thế nào cho đúng ý Chúa? 3) Mỗi người chúng ta phải làm gì để góp phần xoá đói giảm nghèo trong môi trường chung quanh chúng ta: Giúp mọi người đều được ăn no mặc ấm, giúp dẫn đưa trẻ em thất học đến trường, giúp các bệnh nhân đau ốm được có đủ phương tiện chữa bệnh cách hữu hiệu…?

Hiệp sống nguyện cầu

1) Lạy Chúa Giêsu, Sao Chúa lại sinh ra trong thân phận người nghèo? Đói nghèo cực khổ lắm, Chúa không biết hay sao? Vừa túng thiếu vừa vất vả nhọc nhằn, vừa bị người ta khinh dể, ôi thật là bị thiệt thòi đủ thứ! Chúa chọn cảnh nghèo như thế làm chi vậy? Nếu không phải là Chúa, thì thế nào người ta cũng chê Chúa khờ dại! Nhưng lạy Chúa, dần dần con đã hiểu được rằng: Chỉ có Chúa là Đấng thánh thiện, khôn ngoan và thương yêu vô cùng mới dám dại khờ như thế. Thật vậy, việc Chúa chọn thân phận nghèo chính là nguồn động viên an ủi lớn lao cho con. Trước hết, với cuộc sống nghèo, Chúa đã tích cực chia sẻ thân phận nghèo hèn của con. Chúa chia sẻ thực sự bằng cách sống với người nghèo, sống trong cảnh nghèo, như người nghèo và cho người nghèo. Nhìn vào cuộc đời của Chúa, con thấy Chúa còn nghèo khổ hơn con. Nhưng nhờ đó con cảm thấy Chúa thật gần gũi với con như một người bạn, như một người Cha. Không ai dám chia sẻ đời nghèo của con để sống gần con như Chúa. Có Chúa ở bên, con cảm thấy bớt cô đơn buồn tủi. Xin cho con từ bỏ ý riêng của con để hoàn toàn vâng theo thánh ý Chúa.

1. X) Hiệp cùng Mẹ Maria. – Đ) Xin Chúa nhậm lời chúng con.

2) Lạy Mẹ Maria. Xin cho con nhìn thấy Chúa Giêsu đang hiện thân nơi những người đau khổ, nghèo đói và bất hạnh. Con hiểu rằng cả những người giàu có cũng vẫn là người nghèo, vì họ cũng đang cần sự giúp đỡ để tìm ra cho cuộc đời mình một ý nghĩa. Con cảm nhận rằng chính con cũng là một người nghèo, vì con cũng cần sự giúp đỡ của tha nhân: Cần một nụ cười cảm thông, một ánh mắt an ủi, một lời động viên nâng đỡ.

Lạy Mẹ, xin cho chúng con biết dâng lời cảm tạ Chúa, vì Người đã dựng nên chúng con trong tình trạng nghèo khó, nghĩa là luôn cần được cha mẹ và người khác giúp đỡ. Qua đó, Chúa mời gọi chúng con cũng phải mở rộng vòng tay để chia sẻ tình thương cho tha nhân. Xin Mẹ giúp chúng con cảm tạ Chúa, vì Chúa cũng mang thân phận nghèo hèn với chúng con, cũng cần được chúng con cộng tác giúp đỡ, để hoàn tất chương trình cứu độ mà Chúa đã khởi sự cách đây 2000 năm. Xin cho chúng con biết cảm tạ những ơn lành Người đã thương ban, để chúng con cũng biết quảng đại chia sẻ tình thương cho những người nghèo đói bất hạnh chung quanh chúng con.

1. X) Hiệp cùng Mẹ Maria. – Đ) Xin Chúa nhậm lời chúng con.

48. Những mối phúc đích thực

(Suy niệm của Lm Giuse Nguyễn Hưng Lợi DCCT)

Đọc Tin Mừng của Chúa Giêsu chúng ta không khỏi ngạc nhiên và sửng sốt khi Chúa Giêsu chúc phúc cho những người nghèo đói, khóc than, bị oán ghét, bị khai trừ, sỉ nhục và đi kèm theo là những lời nguyền rủa những người giàu có, no nê, phè phỡn, vui cười, được mọi người ca tụng. Chúng ta có thể nhận ra những nghịch lý, những đối chọi giữa người giàu, kẻ nghèo, giữa những người đói khát và những người no nê. Đây là hai giai cấp trong xã hội giữa giàu và nghèo mà Tin Mừng mô tả để người môn đệ Chúa chọn lựa.

Có một nghịch lý rất cơ bản mà Tin Mừng gợi lên, đó là Chúa luôn chúc phúc cho những người nghèo khó không ham lợi lộc thế gian, biết cam với số phận, biết bám chặt vào Chúa. Đối với những người này, Chúa luôn hướng họ tới một niềm hy vọng hạnh phúc tương lai. Chúa cũng không lên án những người giàu có biết chia sẻ, biết cảm thông với người khác. Chúa chỉ lên án những hạng giàu có như ông phú hộ giàu không biết quan tâm, không thương xót. Những người giàu có biết chia sẻ sẽ được hạnh phúc cả đời này, lẫn đời sau bởi vì họ biết trao ban, cảm thông và sẻ chia.Chúa không lên án của cải nói chung, nhưng lên án cách đặc biệt cách sử dụng tiền của. Vâng, của cải có thể tốt nhưng cũng có thể xấu. Tiền bạc là con dao hai lưỡi: nó có thể sử dụng vào việc tốt cũng như việc xấu. Chúa lên án những người giàu chỉ khư khư bám lấy của cải và chỉ thiển cận nhìn thấy cái nẫm, cái kho tàng của mình thôi. Họ để cho tiền của nhận chìm họ trong những sự việc hào nhoáng bề ngoài, những sự mau qua của trần thế này. Họ không hiểu cái mau qua và cùng đích của đời sống, của con người. Họ quên đi cùng đích hay mục đích của con người là “ Hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người “ ( Mt 6, 33 ). Chính vì thế mà họ đã chỉ tìm phương tiện, và để cùng đích tan biến trong phương tiện.Chúa chỉ lên án hạng giàu sang nhưng sống ích kỷ, sống bo bo với con người của mình. Họ sống theo chủ nghĩa cá nhân và quên đi họ còn mắc nợ nhiều người bởi vì đời sống con người là một sự liên đới không thể tách rời. Chúng ta sống có nợ với nhau, chúng ta nợ ấy cho kẻ đói ăn, cho kẻ kẻ rách rưới ăn mặc, cho kẻ khát uống, thăm viếng kẻ tù đày. Nói như cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn: ” Sống trên đời phải có tấm lòng “. Đặc biệt Chúa dạy: ” Hãy thương yêu nhau như Thầy đã thương các con “. Do đó, người giàu, làm giàu một cách lương thiện, chính đáng không phải là tội.Tiêu xài căn cơ, đúng không phải là điều xấu xa. Nhưng giầu có, hưởng thụ và làm ngơ trước sự đau khổ của người khác là một tội ác. Hạnh phúc thật không phải do sự giầu có mà là sự trao ban như thánh Phaolô viết: ” Cho thì có phúc hơn nhận lãnh “. Hạnh phúc thật là sống trong an bình, thanh thản và tử tế với mọi người.

Lời Chúa trong bài Tin Mừng hôm nay đã mở ra cho chúng ta một chân trời mới, một trật tự mới, trật tự khác với trật tự chúng ta đang sống. Trật tự, chân trời mới được đặt trên nền tảng là chính Thiên Chúa, niềm tin và niềm cậy trông của người môn đệ Chúa. Giầu có biết chia sẻ, biết trao ban là hạnh phúc thật. Nghèo khó nhưng biết phó thác, tin tường, cậy trông và không tham lam của cải, không tham lam tiền của của ngưởi khác là hạnh phúc thật.

Thánh Luca ghi lại những lời chúc phúc và những lời chúc dữ của Chúa Giêsu với chủ ý vạch ra con đường mà những người muốn theo Chúa phải lựa chọn. Con đường đó là con đường siêu thoát đối với những quyến rũ, những cạm bẫy của trần gian để chỉ khao khát và tìm kiếm và cậy trông vào Chúa đến cùng.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con luôn biết tin tưởng, cậy trông và phó thác nơi bàn tay nhân từ đầy thương yêu của Chúa. Amen.

49. Hiến chương Nước Trời

(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi)

Chúa Giêsu sau một thời gian đi rao giảng cùng các môn đệ khắp các vùng Galilêa, Capharnaum và các vùng phụ cận, sau khi Ngài đã làm nhiều phép lạ, sau khi tiếng tăm Ngài đã lừng danh khắp nơi, trở về Nagiarét, quê hương của Ngài, Chúa Giêsu đãđọc đoạn ngôn sứ Isaia Lc 4, 18-19, ám chỉ chính Ngài, và sau khi đã có trong tay 12 đệ tử thân tín, Chúa Giêsu hôm đó đã công bố Hiến Chương Nước Trời hay nói cách nôm na hơn Tám Mối Phúc Thật.

CÔNG BỐ TÁM MỐI PHÚC, CHÚA GIÊSU KHAI MỞ TRIỀU ĐẠI THỰC SỰ CỦA NƯỚC NGÀI: Khác với mọi hứa hẹn và chương trình hành động của các vị Tổng Thống, Thủ Tướng ở trần gian, Chúa Giêsu không hứa hẹn sẽ làm cho thần dân giầu sang phú quí, xe hơi, nhà lầu, vườn tược, phân bón, nước tưới tiêu đầy đủ và hứa hẹn cho thần dân được quyền lợi này nọ, ấm no hạnh phúc hoặc đưa ra một chương trình hành động xôm tụ trước nội các là 12 môn đệ và dân chúng xúm quanh Ngài để nghe Ngài công bố chương trình. Không, Chúa Giêsu có một quan niệm ngược hẳn mọi suy nghĩ, cân nhắc, đắn đo của con người trần thế. Trước một nhóm gọi được là nội các của Chúa Giêsu gồm 12 ông hầu hết là dân chài, những thành phần lao động cần cù trong xã hội Do Thái và trước một đám đông dân chúng ngưỡng mộ, khao khát lời Chúa và các phép lạ họ đã chứng kiến. Hôm nay, họ cũng tưởng rằng Chúa Giêsu sẽ đưa ra một chương trình hành động, một kế hoạch cho một nhiệm kỳ lãnh đạo của Ngài, Chúa Giêsu lại tuyên bố một hiến chương xem ra làm thất vọng mọi người. Thay vì hứa hẹn cho con người được ấm no, cơm ăn áo mặc, phủ phê, Chúa Giêsu lại công bố những điều trái với quan niệm và suy nghĩ của con người.” Phúc cho kẻ đói, kẻ khát, kẻ rách rưới, trần truồng, bị áp bức, tù đầy, bị khinh chê, ruồng bỏ” và “khốn cho những kẻ giầu có, kẻ o đủ, kẻ vui cười, ngồi trên nhung lụa, ăn mặc diêm dúa, quần này áo nọ, kẻ được ăn trên ngồi trốc, được kính nể trọng vọng”. Rõ ràng là những lời công bố khác với ý định của mọi người, người bần cùng thì có phúc mà người khá giả, thành đạt lại bị kết án nguyền rủa.

MỘT HIẾN CHƯƠNG KHÁC LẠ: Thực tế, đối với con người trần gian ở muôn thời thì nơi đâu giầu có, phong túc, phong nhiêu thì nơi đó tốt đẹp. Người nào có tiền, có của thì người đó xem ra muốn làm gì cũng được và được người khác trọng vọng, tôn kính. Nhưng đối với Chúa Giêsu lại khác. Tám mối phúc lại là những nấc thang giúp con người bước lên để đạt được sự vinh quang linh thánh. Chúa yêu thương những con người xem ra không ra gì trước mặt con người, nhưng lại biết mở lòng khao khát sự phong nhiêu của Thiên Chúa. Khi đưa ra hiến chương nước trời, Chúa Giêsu không có ý làm cho xã hội bần cùng hoá, không muốn làm cho con người nghèo hèn, yếu đuối, lạc hậu, Chúa không muốn đi ngược lại với đà tiến bộ của xã hội con người. Hiến chương nước trời của Chúa Giêsu không có ý để Chúa làm phép lạ cho đất chảy sữa và mật ong, rồi con người cứ ung dung chờ đợi, không cần làm việc, không cần lao động. Chúa Giêsu quả thực đã đưa ra một lối sống mới, lối sống của Tin Mừng đi ngược lại với danh vọng, tiền của của con người luôn ước muốn có được để mong được cái hạnh phúc chóng qua. Khi tuyên bố”Phúc cho những con người nghèo khó”, Chúa Giêsu không có ý biến thế giới này thành nghèo đói, bần cùng, của cải là phương tiện, chính cái cốt lõi để được hạnh phúc là yêu thương, liên đới và bác ái, quảng đại, tình người.

Lạy Chúa, xin cho mọi người Kitô hữu nhận ra rằng Hiến Chương Nước Trời là những nấc thang giá trị vĩnh cửu để con người tìm và đạt được chính nước Thiên Chúa. Xin cho con người cảm nghiệm tiền của là phương tiện giúp con người biết sống giá trị vĩnh cửu của cuộc đời và cứu cánh của con người là chính Đức Kitô cứu thế.

GỢI Ý CHIA SẺ:

1. Bạn biết gì về Hiến Chương Nước Trời?
2. Hiến chương nước trời còn được gọi bằng tên gì nữa?
3. Tại sao Chúa Giêsu lại công bố Hiến chương nước trời?

50. Chúa hứa ban hạnh phúc – Lm. Trần Bình Trọng

Thế kỷ ta đang sống là một thế kỷ tiến bộ lạ lùng trong mọi cố gắng của loài người. Loài người đã khống chế được không gian và thời gian: du lịch mau lẹ hơn tiếng động. Loài người còn được hưởng những dịch vụ nhanh chóng bằng cách chỉ cần bấm nút là có món hàng mình muốn, và có thể nói với người ở xa cả hàng ngàn dậm. Muốn mua bao thuốc lá, bỏ tiền vào máy, bấm nút, có liền; muốn mua lon nước ngọt cũng vậy. Người ta có thể thu gọn cả thế giới vào trong cái màn ảnh vô tuyến truyền hình trong phòng. Loài người đã lên cung trăng, đã đi vào thế giới nguyên tử, đã khám phá ra những bí mật của bệnh truyền sinh. Loài người tiến quá lẹ đến nỗi một món hàng sản xuất vừa ra khỏi khuôn đã trở thành lỗi thời. Chẳng hạn như đồ vi tính, vừa mua máy này, đã nghe có máy tốt hơn sắp ra.

Tất cả những tiến bộ đó có được là nhờ sự hiểu biết về khoa học của loài người. Du lịch, truyền thông, y tế, canh nông, giải trí, hầu như tất cả mọi lãnh vực trong cuộc sống con người đều được phát triển nhờ khoa học kỹ thuật. Khi gặp nguy hiểm, người ta xây hầm trú ẩn, hay có quân đội bảo vệ an ninh. Người ta lái xe có thắt giây an toàn. Người ta giữ giấy tờ quan trọng trong hộp an toàn trong nhà băng. Người ta mua bảo hiểm sức khoẻ, bảo hiểm sinh mạng, đóng tiền an sinh xã hội cho tuổi già…

Tuy nhiên mặc dầu với những tiến bộ về khoa học, cũng như những tiện ích người ta được hưởng dùng, người ta vẫn không có hạnh phúc thực sự ở đời này. Vậy làm sao để giải quyết vấn đề thiếu hạnh phúc? Tiên tri I-sai-a trong bài trích sách Cựu ước hôm nay cho ta một giải pháp: Phúc cho người đặt tin tưởng vào Chúa vì có Chúa làm nơi nương thân (Gr 17: 7). Thánh Phao-lô trong thư gửi tín hữu Cô-rin-tô vọng thêm: Nếu chúng ta đặt hi vọng vào Đức Ki-tô chỉ ở đời này mà thôi, thì chúng ta là những kẻ đáng thương hại nhất trần gian (1Cr: 15:19). Trong bài Phúc âm, Chúa Giêsu chúc phúc cho những người mà trước mặt người đời là những người đáng thương hại: người nghèo khó, đói khát, khóc lóc và bị thù ghét. Chúa bảo ta những người được Chúa chúc phúc không phải là những người được người đời ưu đãi. Những đau khổ và bất hạnh của những người bất hạnh trước mặt thế gian, không phải là dấu hiệu Chúa bỏ rơi họ.

Tại sao những người này được chúc phúc và làm sao để được Chúa chúc phúc? Thường những người nghèo khó, đói khát, khóc lóc và bị thù ghét không có gì để bám víu, không có tài năng để làm nên sự nghiệp, không có thế lực để tự bênh đỡ mình, không có bạn bè để nương tựa. Trong trường hợp này họ có thể nảy sinh ra hai phản ứng khác nhau. Phản ứng thứ nhất là họ có thể trở nên thất vọng, sinh ra hận Chúa và hận đời nên dễ làm càn. Cái phản ứng thứ hai là họ tìm đến cậy trông, nương tựa vào Chúa khi không còn gì để bám víu và nương tựa. Họ ý thức về sự hiện diện của Chúa trong đời sống. Và ý thức về sự hiện diện của Chúa là dấu hiệu sơ khởi được Chúa chúc phúc. Khi ý thức được sự hiện diện của Chúa trong đời sống, họ nảy sinh ra cái lòng kính sợ Chúa, không dám làm mất lòng Chúa. Họ cũng nảy sinh ra cái lòng cậy trông vào quyền năng Chúa, tin rằng Chúa sẽ bênh đỡ họ, ở bên họ và trợ giúp họ. Họ tin rằng Chúa sẽ bù đắp cho họ những thiếu sót của họ về của cải, bạn bè, và tài năng mà họ không có, nếu không được ở đời này, thì đời sau họ sẽ được bù đắp. Khi mà cái cùng đích, cái chủ thể, cái lẽ sống của họ là Chúa, thì mặc dù họ không có của cải, bạn hữu, quyền thế, sự nghiệp, họ vẫn không bị sụp ngã, thất vọng, nhưng vẫn còn gì để bám víu. Và cái nơi họ nương tựa bám víu là chính Chúa. Và đó là hạnh phúc của họ.

51. Phúc cho người nghèo khó

Một bé gái đi học ngày đầu tiên. Khi nó trở về nhà và bố nó hỏi rằng, “Hôm nay con học được những gì?” Đứa bé trả lời, “Con làm những gì mà những đứa khác làm.” “Thế con làm cái gì?” bố nó hỏi lại. “Thì chúng nó khóc nhè, khóc nhiều lắm!” Tôi cho rằng nếu chúng ta làm những gì mà nhiều người khác làm, thì chúng ta sẽ là những con người đang khóc. Chúng ta thường thấy rằng những gì đang xảy ra trên thế giới và trong cuộc sống cá nhân của mỗi người đi ngược lại với những gì Thiên Chúa đã thể hiện nơi Chúa Giêsu. Chúng ta phải là đoàn người của niềm vui và hy vọng. Đó là một điều vĩ đại mà chúng ta cần phải tụ tập và lắng nghe lời Chúa lập đi lập lại để giúp chúng ta có thể đứng vững sau những công việc vất vả đã lôi chúng ta xuống. Đây là chân lý của Phúc Âm: Thiên Chúa yêu thương chúng ta vô vàn.

Tuy nhiên đó chỉ mới có một nửa của câu chuyện vĩ đại. Giây phút mà các bạn nghe Tin Mừng, lắng nghe với tất cả tâm tình, các bạn sẽ tự hỏi mình, “Tôi cần phải làm gì để đáp lại lời mời gọi đó? Tôi có thể làm gì để thực hiện những điều đó trong cuộc sống của tôi? Làm sao để cho những lời đó trở thành của tôi?”

Bài Giảng Trên Núi, từ đầu cho đến cuối, là những lời chỉ dẫn. Chính Chúa Giêsu đã cho rằng các bạn đã nghe Tin Mừng của Ngài và các bạn muốn đáp lại. Bài giảng trên núi bắt đầu bằng những mối phúc, “Phúc cho ai…” Chữ Phúc tiếng Anh là “Blessed”, có nghĩa là “đầy đủ”, “hoàn hảo”, “trọn vẹn.” Một người mà được chúc phúc thì có nghĩa là cuộc sống của họ bình an hạnh phúc. Đó chính là điều mà Chúa Giêsu muốn đề cập đến trong các mối phúc. Thật là tốt lành khi bạn được chúc phúc. Bạn sẽ trọn vẹn và đầy đủ biết bao nếu bạn đáp lại những điều mà Ngài dạy dỗ chúng ta.

Đọc các mối phúc trong Bài Giảng Trên Núi thì giống như là chúng ta mở một thùng quà có nhiều cái ngạc nhiên. Cái ngạc nhiên đầu tiên chính là khi Chúa Giêsu nói rằng phúc cho ai có tâm hồn nghèo khó. Khi đề cập đến sự khó nghèo thì đó là một vấn đề, bởi vì chúng ta thường làm tất cả những gì có thể để tránh nghèo khó. Chúng ta không ai muốn nghèo cả. Như một người đã từng nói, “Suốt cuộc đời của tôi, nghèo có, giàu có, nhưng tôi nói thiệt, giàu thì tốt hơn.” Ở trong tận thâm sâu chúng ta vẫn thường nghĩ như vậy. Vấn đề được đặt cho chúng ta đó là trong tiếng Hy lạp, tiếng mà Chúa Giêsu đã dùng để diễn tả sự khó nghèo không phải là chữ nói đến sự thiếu thốn, nhưng mà có nghĩa là nghèo cùng cực. Và chúng ta phải đương đầu với một vấn đề. Bài giảng trên núi bắt đầu bằng cái mối phúc khó nghèo. Khi chúng ta so sánh bản văn của Thánh Luca hôm nay với bản văn của Thánh Matthêu, thì vấn đề khó nghèo được rõ nghĩa hơn. Chúa Giêsu có ý muốn nói với chúng ta rằng khi dùng của cải, chúng ta không được cậy dựa vào chúng, nhưng phải biết rằng chúng từ Thiên Chúa mà đến. Và “Phúc cho ai” nhận biết rằng họ thật khó nghèo khi họ không có Chúa ở trong lòng; khi họ nhận ra sự trống vắng trong nội tâm và biết cậy trông vào Chúa.

Có lẽ nhiều lần chúng ta đã nghe những lời nói trên, thế nhưng đã có bao lần chúng ta để ý và đem ra thực hành trong cuộc sống. Đó là một sự mâu thuẫn nếu chúng ta bắt đầu suy nghĩ về nó. Chúng ta những người biết hãnh diện về cái ý tưởng ‘tự mình làm nên mình’ và ‘tự lập’. Khi Chúa Giêsu nói với chúng ta rằng chúng ta cần phải khó nghèo, sự thất vọng và sự trống vắng trong con người của chúng ta nói với chúng ta rằng, “Không, tôi không thể nào làm như vậy được. Tôi đã không được nuôi lớn bằng kiểu cách như vậy. Tôi đã không được qui định như thế.” Chúng ta có thể nhìn thấy điều này trong hai câu thơ sau đây: “Tôi là chủ vận mạng của tôi. Tôi là thủ lĩnh linh hồn của tôi (William B. Henley). “Phúc cho ai có tâm hồn nghèo khó, vì Nước Trời là của họ.” Một người nói, “Tôi quá đầy đủ”, đó là kiêu ngạo. Người kia nói, “Tôi hoàn toàn cậy dựa vào Thiên Chúa”, và đó là cái phúc. Đây là một thách đố cho chúng ta. Chính Chúa Giêsu đã nói với chúng ta rằng nếu chúng ta muốn nên hoàn thiện thì phải biết từ bỏ tất cả con người của mình và phó thác cuộc đời mình cho Ngài. Sự viên mãn của cuộc sống được bắt đầu khi chúng ta nói với Chúa, “Lạy Chúa, con đã đến chỗ cùng cực.” Thật là phúc cho ai biết sống khó nghèo trong tâm hồn. Đó là cái chìa khoá, mối phúc thứ nhất, trong Bài Giảng Trên Núi. Nếu các bạn không biết đón nhận mối phúc thứ nhất này, thì các bạn sẽ không có thể nào hiểu nổi những mối phúc khác.

Trong Bài Giảng Trên Núi, Chúa Giêsu đã ban bố cho chúng ta chương trình của đời sống Kitô hữu. Chương trình này được dựa trên tiền đề là chúng ta phải biết cậy trông phó thác cho Chúa, không phải chỉ là cuộc sống Ngài đã ban cho chúng ta, nhưng còn là tất cả những lời chỉ dẫn mà chúng ta cần phải thi hành. Đó là một điều dễ nói, nhưng khó chấp nhận. Bản tính tự nhiên của con người thì khó mà chấp nhận cái chương trình sống mà phải phó thác cho Đấng Toàn Năng. Chúng ta không thể nào thi hành được những việc này nếu chúng ta không có tình yêu của Chúa ở trong tâm hồn.

Tuy nhiên, đó không phải là một sự đòi hỏi của đức tin mù quáng và vâng lời trọn hảo. Đó là tại sao mà Phúc Âm là Tin Mừng. Thiên Chúa mạc khải Ngài qua Chúa Giêsu Kitô, không phải là một con người với một cái gậy lớn, nhưng là một người với một trái tim lớn. Thiên Chúa không chỉ kêu mời chúng ta tin tưởng vào Ngài và cậy dựa vào Ngài và chấm hết. Ngài còn muốn chúng ta tin tưởng Ngài và cậy trông Ngài bởi vì Ngài yêu thương chúng ta, Ngài biết điều gì tốt cho chúng ta.

52. Hạnh phúc

1. Tin Mừng hôm nay nói về hạnh phúc. Trong khi Thánh Mátthêô ghi lại 8 lời chúc phúc của Chúa Giêsu, thì thánh Luca chỉ ghi lại có 4 lời và điều đáng chúng ta lưu ý là ngài còn kèm theo 4 lời quở trách.

Những kẻ được chúc phúc là những người nghèo, đói khát, đang phải khóc lóc, bị bách hại.

Những người bị chúc dữ là những người đang giàu có, no đầy, vui cười, được tâng bốc.

Điều nên chú ý là: không phải tự thân, sự nghèo nàn khổ sở là hạnh phúc, nhưng chúng mang lại hạnh phúc vì chúng giúp người ta không dính bén với trần gian để hướng lòng về Chúa. Cũng không phải tự thân, sự giàu có sung sướng là xấu, nhưng chúng có thể trở thành nguồn bất hạnh khi chúng trói buộc lòng con người vào thế giới vật chất đời này.

Vâng, hạnh phúc là mối bận tâm sâu thẳm nhất của con người. Nhưng làm sao để có hạnh phúc thì điều đó không phải dễ trả lời.

VuaAbder Rahman đệ tam của nước Tây Ban Nha thuở xưa là một người nổi tiếng thông thái, đã thâu tóm được rất nhiều quyền lực trong tay của mình, đã biến đất nước Tây Ban Nha thành một trung tâm khoa học của Âu châu vào thế kỷ thứ 10. Giỏi như thế, tài như vậy, mà vào những ngày cuối đời đã phải thốt lên rằng:

– Ta đã ngồi trên ngai vàng 50 năm, đã trải qua nhiều kinh nghiệm chiến thắng và hòa bình, được thần dân mến phục, kẻ thù sợ hãi, và đồng minh kính nể. Danh lợi, quyền quí và tất cả các thú vui trên trần gian ta đều có cả. Nhưng khi ngồi tính thật kỹ số ngày ta được hoàn toàn hạnh phúc, thì con số đó quá ít ỏi, chỉ vỏn vẹn có 14 ngày.

Làm vua một nước lớn, có quyền thế, danh vọng, giàu sang trong tay suốt 50 năm, tức là 18.250 ngày, vậy mà chỉ hưởng được có 14 ngày hạnh phúc! Sao mà xót xa quá!

2. Vậy thì hạnh phúc ở đâu?

Ermann Coen được mệnh danh là thánh Augustinô của thời đại chúng ta. Ngài là một người Do Thái rất giàu có. Thời trai trẻ, ngài chỉ biết ăn chơi và chạy theo thế gian. Sự nhàm chán cứ đè nặng trên vai ngài. Ngày kia, ngài từ chối tất cả và xin vào tu viện. Trong buổi giảng mùa vọng tại Đền thờ đức bà ở Paris, ngài nói:

– Tôi đã đi khắp cả mặt đất. Tôi đã yêu thế gian. Tôi đã biết thế giới và tôi đã học được một điều: không có hạnh phúc ở trên thế gian này. Tôi đã tìm nó ở những nơi tôi tưởng có nó: ở những nụ cười, ở những cuộc giải trí, ở những ngày lễ, ở  vàng bạc, ở sắc đẹp… Ôi lạy Chúa, những điều con mơ ước ấy bây giờ ở đâu.

Qua bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu đã không cho chúng ta biết địa chỉ của hạnh phúc,  nhưng Chúa chỉ cho con người con đường để có thể có hạnh phúc.

Đây là lời của mẹ Têrêsa: “Chúng ta có quyền được hạnh phúc và bình an. Chúng ta được dựng nên vì điều này, được sinh ra để hạnh phúc và chúng ta chỉ có thể tìm thấy hạnh phúc thật và bình an thật trong cuộc tình với Thiên Chúa: có niềm vui khi yêu thương Thiên Chúa, có hạnh phúc lớn lao khi yêu thương Ngài. Nhiều người nghĩ, nhất là ở Tây Phương, là tiền của sẽ mang lại hạnh phúc. Tôi nghĩ khi giàu sang bạn khó có hạnh phúc hơn vì bạn khó có thể tìm thấy Thiên Chúa: bạn có quá nhiều điều để lo lắng”.

Mẹ nói tiếp: “Chúng ta không cần tìm kiếm hạnh phúc: nếu chúng ta yêu thương người khác chúng ta sẽ được hạnh phúc. Ðó là quà tặng của Thiên Chúa”.

Đây là tâm sự của một người đã cố gắng sống như Chúa: “Chúa ơi, sao Chúa lại sinh ra trong thân phận người nghèo? Đói nghèo cực khổ lắm, Chúa không biết sao? Vừa túng thiếu vừa vất vả nhọc nhằn, vừa bị người ta khinh bỉ, thiệt thòi đủ thứ. Chúa chọn cảnh nghèo làm chi vậy? Nếu Chúa không phải là Chúa, thế nào người ta cũng chê là dại. Nhưng dần dần con đã hiểu: chỉ có Chúa thánh thiện, khôn ngoan và yêu thương vô cùng mới dám dại như thế. Thật vậy, việc Chúa chọn thân phận nghèo chính là một nguồn an ủi lớn lao cho con.

Lạy Chúa Giêsu,

Đọc trong Tin Mừng, chúng con chẳng thấy khi nào Chúa cười,

nhưng chúng con tin Chúa vẫn cười

khi thấy các trẻ em quấn quýt bên Chúa.

Chúa vẫn cười khi hồn nhiên ăn uống với các tội nhân.

Chúa đã cố giấu nụ cười trước hai môn đệ Emmau

khi Chúa giả vờ muốn đi xa hơn nữa.

Nụ cười của Chúa luôn hòa với niềm vui

của người được lành bệnh.

Xin dạy chúng con biết tươi cười,

cả khi cuộc đời chẳng mỉm cười với chúng con.

Xin cho chúng con biết mến yêu cuộc sống,

dù không phải tất cả đều màu hồng.

Chúng con luôn có lý do để lo âu, chán nản,

nhưng xin đừng để nụ cười tắt trên môi chúng con.

Ước gì chúng con cảm thấy hạnh phúc,

vì biết mình được Thiên Chúa yêu thương

và được sai đi thông truyền tình thương ấy.

Amen. (Rabboni)

53. Những mối phúc đích thực

(Suy niệm của Lm. Giuse Nguyễn Hưng Lợi, DCCT)

Đọc Tin Mừng của Chúa Giêsu chúng ta không khỏi ngạc nhiên và sửng sốt khi Chúa Giêsu chúc phúc cho những người nghèo đói, khóc than, bị oán ghét, bị khai trừ, sỉ nhục và đi kèm theo là những lời nguyền rủa những người giàu có, no nê, phè phỡn, vui cười, được mọi người ca tụng. Chúng ta có thể nhận ra những nghịch lý, những đối chọi giữa người giàu, kẻ nghèo, giữa những người đói khát và những người no nê. Đây là hai giai cấp trong xã hội giữa giàu và nghèo mà Tin Mừng mô tả để người môn đệ Chúa chọn lựa.

Có một nghịch lý rất cơ bản mà Tin Mừng gợi lên, đó là Chúa luôn chúc phúc cho những người nghèo khó không ham lợi lộc thế gian, biết cam với số phận, biết bám chặt vào Chúa. Đối với những người này, Chúa luôn hướng họ tới một niềm hy vọng hạnh phúc tương lai. Chúa cũng không lên án những người giàu có biết chia sẻ, biết cảm thông với người khác. Chúa chỉ lên án những hạng giàu có như ông phú hộ giàu không biết quan tâm, không thương xót. Những người giàu có biết chia sẻ sẽ được hạnh phúc cả đời này, lẫn đời sau bởi vì họ biết trao ban, cảm thông và sẻ chia.Chúa không lên án của cải nói chung, nhưng lên án cách đặc biệt cách sử dụng tiền của. Vâng, của cải có thể tốt nhưng cũng có thể xấu. Tiền bạc là con dao hai lưỡi: nó có thể sử dụng vào việc tốt cũng như việc xấu. Chúa lên án những người giàu chỉ khư khư bám lấy của cải và chỉ thiển cận nhìn thấy cái nẫm, cái kho tàng của mình thôi. Họ để cho tiền của nhận chìm họ trong những sự việc hào nhoáng bề ngoài, những sự mau qua của trần thế này. Họ không hiểu cái mau qua và cùng đích của đời sống, của con người. Họ quên đi cùng đích hay mục đích của con người là “ Hãy tìm kiếm Nước Thiên Chúa và đức công chính của Người “ ( Mt 6, 33 ). Chính vì thế mà họ đã chỉ tìm phương tiện, và để cùng đích tan biến trong phương tiện.Chúa chỉ lên án hạng giàu sang nhưng sống ích kỷ, sống bo bo với con người của mình. Họ sống theo chủ nghĩa cá nhân và quên đi họ còn mắc nợ nhiều người bởi vì đời sống con người là một sự liên đới không thể tách rời. Chúng ta sống có nợ với nhau, chúng ta nợ ấy cho kẻ đói ăn, cho kẻ kẻ rách rưới ăn mặc, cho kẻ khát uống, thăm viếng kẻ tù đày. Nói như cố nhạc sĩ Trịnh Công Sơn:” Sống trên đời phải có tấm lòng “. Đặc biệt Chúa dạy:” Hãy thương yêu nhau như Thầy đã thương các con “. Do đó, người giàu, làm giàu một cách lương thiện, chính đáng không phải là tội.Tiêu xài căn cơ, đúng không phải là điều xấu xa. Nhưng giầu có, hưởng thụ và làm ngơ trước sự đau khổ của người khác là một tội ác. Hạnh phúc thật không phải do sự giầu có mà là sự trao ban như thánh Phaolô viết:” Cho thì có phúc hơn nhận lãnh “. Hạnh phúc thật là sống trong an bình, thanh thản và tử tế với mọi người.

Lời Chúa trong bài Tin Mừng hôm nay đã mở ra cho chúng ta một chân trời mới, một trật tự mới, trật tự khác với trật tự chúng ta đang sống. Trật tự, chân trời mới được đặt trên nền tảng là chính Thiên Chúa, niềm tin và niềm cậy trông của người môn đệ Chúa. Giầu có biết chia sẻ, biết trao ban là hạnh phúc thật. Nghèo khó nhưng biết phó thác, tin tường, cậy trông và không tham lam của cải, không tham lam tiền của của ngưởi khác là hạnh phúc thật.

Thánh Luca ghi lại những lời chúc phúc và những lời chúc dữ của Chúa Giêsu với chủ ý vạch ra con đường mà những người muốn theo Chúa phải lựa chọn. Con đường đó là con đường siêu thoát đối với những quyến rũ, những cạm bẫy của trần gian để chỉ khao khát và tìm kiếm và cậy trông vào Chúa đến cùng.

Lạy Chúa Giêsu, xin cho chúng con luôn biết tin tưởng, cậy trông và phó thác nơi bàn tay nhân từ đầy thương yêu của Chúa. Amen.