Nước Sự Sống

Lm. GB. Trần Văn Hào

Nước là nhu cầu thiết yếu để duy trì sự sống cho con người. Người ta có thể tuyệt thực và nhịn ăn trong nhiều ngày, nhưng khi cơ thể thiếu nước chỉ trong một thời gian ngắn, sức khoẻ của chúng ta sẽ suy kiệt dần và tính mạng bị đe dọa. Khi mang thân phận con người, Chúa Giêsu cũng đã từng kinh qua cái đói và những cơn khát. Ngài cần bánh để ăn và cũng cần nước để uống. Câu chuyện về Chúa Giêsu và người phụ nữ Samari bên bờ giếng Giacóp hôm nay là một khải thị sâu xa cho chúng ta về chân dung cứu thế của Đức Giêsu. Ngài chính là ‘Mạch Nước của Sự Sống’. “Ai uống nước này sẽ không bao giờ khát nữa. Nước tôi cho sẽ trở thành nơi người ấy một mạch nước trào lên, đem lại sự sống đời đời” (Ga 4,14). Đây là chủ đề mà các bài đọc Lời Chúa hôm nay quy chiếu vào.

Mảnh đời bầm dập nơi người thiếu phụ.

Câu chuyện khá dài được Thánh Gioan thuật lại trong chương 4 với nhiều chi tiết hàm ngậm những tư tưởng thần học rất sâu xa. Chúa Giêsu đang khát, một cái khát thể lý bình thường giống như mọi người, và Ngài xin nước để uống. Người thiếu phụ Samari cũng đang khát và chị đến giếng để múc nước. Nhưng nơi chị còn có một niềm khát khao sâu xa hơn, phát xuất từ mảnh đời nghiệt ngả chị đang trải qua. Chị đã có 5 đời chồng, nhưng chẳng ông nào ra ông nào, và hiện nay chị đang sống với một người đàn ông khác không phải chồng của mình. Xã hội thời đó chỉ xem phụ nữ như vật sở hữu của đàn ông để họ có con nối dõi. Phẩm giá của người phụ nữ hoàn toàn bị coi rẻ. Là con người cũng như bao người khác, chị cũng khát khao được làm người tử tế, được làm mẹ, làm vợ trong một mái ấm gia đình bình thường, nhưng hạnh phúc dường như đã vượt quá tầm tay của chị. Chúa Giêsu thấu tỏ tất cả. Ngài nhận ra cơn khát ẩn sâu nơi tâm hồn người thiếu phụ, và từ từ vén mở cho chị biết về Ngài, là chính ‘Mạch Nước Trường Sinh’. Trong nguồn nước ấy, mọi nỗi khát khao của kiếp người sẽ được hóa giải.

Vào tháng 11 năm 2004, nhân kỷ niệm 10 năm ban hành Tông huấn ‘Đời sống Thánh hiến’ (Vita Consecrata), Giáo hội tổ chức Đại hội tu sỹ ở Rôma trong 5 ngày. Cuộc họp qui tụ gần 900 đại biểu đến từ các nơi, gồm các Bề Trên thượng cấp của các dòng tu cùng các chuyên gia thần học và Thánh kinh, để thảo luận về đời sống thánh hiến. Đại hội đã chọn chủ đề ‘Đam mê Thiên Chúa và đam mê con người’ (Passion for Christ, passion for human) để các thành viên suy tư. Hiển thị chủ đề này là 2 biểu tượng về 2 người Samari : Người phụ nữ Samaria bên bờ giếng Giacóp (Ga chương 4) và người Samaritanô nhân hậu (Lc 10,25-37). Câu chuyện về người phụ nữ trong bài Tin mừng hôm nay đã được kể lại, được hội nghị nghiền ngẫm và đào sâu để làm khung quy chiếu cho các tham dự viên, đặc biệt cho những ai sống đời thánh hiến. Người thiếu phụ Samari vốn chỉ là một phụ nữ ngoại giáo bình thường, chưa hề biết Đức Giêsu là ai và luôn bị người Do Thái xem như thù nghịch. Nhưng chị đã biết trải lòng mình ra để ngày càng đi sâu vào mối thân tình với Chúa Giêsu. Cuối cùng chị đã khám phá ra Ngài : Đức Kitô, Đấng Messia, là ‘Nguồn Nước Sự Sống’.

Sau khi được Đức Giêsu thấm nhập và biến đổi, người thiếu phụ đã bỏ vò nước lại bên bờ giếng và chạy vội về làng để ‘công bố Tin mừng’ cho đồng hương của chị. Chị đã gác lại cơn khát của thân xác, vì đã được thỏa mãn cơn khát thâm sâu trong tâm hồn. Người thiếu phụ vội vã đi truyền tải thứ nước trường sinh ấy cho những người cũng đang khát cháy giống như chị. Đây là mô hình về đức tin và về sứ vụ chia sẻ đức tin, giúp chúng ta học hỏi để noi theo.

Những mảnh đời bất hạnh nơi phận người.

Con người chúng ta được sinh ra trong tiếng khóc chào đời của chính mình và chết đi trong tiếng khóc tiễn đưa của những người thân quen. Cuộc sống con người mãi luôn là một ẩn số với bao khổ đau. Đức Phật đã dạy các môn sinh rằng, đời là bể khổ, và ai ai cũng có thể nhận ra điều này. Phật giáo tìm cách giải mã đau khổ bằng liệu pháp diệt dục. Một vài tôn giáo khác lại chủ trương né tránh. Ông tổ của triết học vô thần Marxism thì lại lý tưởng hóa bằng cách mơ tưởng đến một thiên đàng trần gian nơi không còn người bóc lột người, tất cả được no cơm ấm áo… Nhưng tất cả chỉ là những lý thuyết không tưởng. Chỉ duy nhất Đức Giêsu mới đem lại cho chúng ta chìa khóa giải quyết tận căn mầu nhiệm đau khổ bằng chính cái chết của Ngài trên Thập giá. Từ Thập gía, Chúa đưa dẫn con người đến vinh quang (per crucem ad lucem). Từ cái chết ô nhục, Ngài khai mở cho chúng ta sự sống trường cửu. Thập giá của Đức Giêsu là mạch nước vọt trào ơn cứu độ, hóa giải những cơn khát thâm sâu nhất nơi phận người. Điều đó Đức Giêsu đã nói với người thiếu phụ Samari mà hôm nay chúng ta được nghe Giáo hội đọc lại.

Ông Tổng thống Mitterand là nhà lãnh đạo của nước Pháp trong 14 năm và được dân Pháp quý mến, xem ông như một thần tượng. Trong những năm tháng cuối đời, ông có dịp nhìn lại cuộc đời đã qua và viết lại những dòng nhật ký đáng để chúng ta suy nghĩ. Trang nhật ký có tựa đề ‘Tôi đang chuẩn bị cái chết’. Ông viết : “Lúc nhỏ, tôi được dạy phải đọc kinh, nhưng thay vì đọc kinh tôi lại thích thinh lặng và suy niệm. Tôi suy niệm về tôi, về Thiên Chúa, và về ý nghĩa cuộc đời. Lắm khi tôi tự hỏi không biết tôi có tin Thiên Chúa hay không, nhưng từ trong thâm tâm, tôi luôn bị thúc đẩy phải tin Ngài. Nếu không tin, cuộc sống của tôi sẽ trở nên vô nghĩa và hoàn toàn trống rỗng.”

Ông viết tiếp : “Ai mà không cảm thấy khao khát muốn vươn tới hạnh phúc và muốn được sống mãi. Một lúc nào đó, bạn sẽ cảm thấy lẻ loi và bị mất hút  trong thế giới vĩnh hằng. Pascal đã nói chính xác rằng sẽ đến lúc thân xác mong manh của bạn bị ngã đổ. Bạn sẽ chết, sẽ không còn hiện hữu nơi trần thế này nữa. Nhưng từ trong thâm sâu, bạn vẫn có ước muốn được trường tồn, được sống và được sống mãi. Niềm khao khát đó, không một thứ gì ở trần gian này có thể lấp đầy.”

Đó cũng là niềm khao khát của người thiếu phụ Samaria năm xưa và cũng là của mỗi người chúng ta ngày hôm nay. Ngày xưa, dân Do Thái đi trong sa mạc Sinai cũng khát (bài đọc 1), nhưng cái khát đó chỉ là hình bóng. Khát khao tình yêu và hạnh phúc là những ẩn số triền miên nơi kiếp người, và đáp án của ẩn số đó đã được Chúa Giêsu khải thị trong bài Tin mừng hôm nay.

Kết luận

Ngày xưa, có một đạo sĩ dạy cho các môn sinh bí quyết để tìm tới hạnh phúc. Ông giảng dạy rất uyên bác. Một thanh niên bặm trợn đến gặp ông và thách đố: “Thưa Thầy, Thầy giảng dạy rất thâm thúy, nhưng tôi chỉ xin hỏi Thầy một câu thôi. Trong tay tôi là một con chim, đố thầy biết đó là con chim sống hay con chim chết ?” Câu hỏi ma mãnh của chàng trai nhằm gài bẫy vị đạo sỹ vì trong tay anh ta, con chim đang còn sống sẽ bị anh ta bóp chết, nếu vị đạo sỹ trả lời rằng đó là con chim sống. Nhìn nét mặt quỷ quyệt của người thanh niên trẻ, vị đạo sĩ nói thẳng vào mặt anh ta : “Con chim này sống hay chết là do anh.” Ông nói tiếp : “Cũng vậy, hạnh phúc có đến được với chúng ta hay không còn tùy thuộc vào sự lựa chọn tự do của mỗi người.

Trong mùa chay, Giáo hội mời gọi chúng ta sám hối để trở với Chúa và với nhau. Chúng ta hãy hướng về Thập giá Đức Giêsu, kín múc cho mình nguồn nước sự sống để tâm hồn chúng ta luôn được an bình và vươn đạt tới hạnh phúc trường cửu.

.

25. Nguồn nước đem lại sự sống

Lm. Giuse Đỗ Đức Trí

Ngày 22 tháng 3 hàng năm đã được Liên Hiệp Quốc chọn làm Ngày Nước Thế Giới – ngày để con người nhìn lại tầm quan trọng của tài nguyên quý giá bậc nhất trên Trái đất. Nước là tài nguyên chiếm 3/4 diện tích Địa cầu nhưng chỉ có khoảng 2,5% trong tổng số đó là nước có thể sử dụng được. Tổ chức Y tế Thế giới đang cảnh báo về tình trạng thiếu nước sạch trên toàn thế giới. Hiện nay mỗi năm có khoảng 1,2 triệu trẻ em dưới 5 tuổi chết vì thiếu nước sạch.

Tại Việt Nam, nhiều người vẫn chưa được sử dụng nước sạch, kể cả tại những thành phố lớn như Sài Gòn, Hà Hội. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu nước là do việc khai thác bừa bãi, sử dụng nước cách phí phạm. Nguyên nhân trầm trọng hơn, đó là tình trạng ô nhiễm môi trường do con người gây ra. Các khu công nghiệp, các cơ sở sản xuất và các gia đình xả thẳng chất thải, hóa chất chưa được xử lý vào môi trường, khiến cho nguồn nước ngầm bị nhiễm độc bởi hóa chất và các kim loại nguy hiểm. Theo Bộ Y tế, tại Việt Nam, hàng năm có tới 10 ngàn người chết vì các bệnh liên quan đến việc sử dụng nước ô nhiễm. Một trong các bệnh dễ thấy đó là các bệnh ung thư và các bệnh liên quan đến tiêu hóa, đường ruột.

Lời Chúa tuần thứ ba mùa chay hôm nay giới thiệu cho chúng ta: Chúa Giêsu là Nguồn Nước đem lại sự sống đời đời. Ngày xưa dân Do Thái đã có kinh nghiệm thế nào là thiếu nước và khát nước, khi họ vượt qua sa mạc. Hành trình vượt sa mạc phải đối đầu với bão cát và gió nóng, thì việc thiếu nước là một thảm họa cho cả con người và súc vật. Thay vì tin tưởng vào tình yêu và quyền năng của Thiên Chúa, dân Do Thái đã tỏ ra thất vọng và muốn nổi loạn chống lại Thiên Chúa và Mose. Họ trách ông Mose: Tại sao ông đưa chúng tôi vào hoang địa này để chúng tôi và đàn vật phải chết khát ở đây? Trong lúc không biết phải giải quyết thế nào, Mose chỉ còn tin tưởng và cầu khẩn cùng Thiên Chúa. Ông thưa với Chúa những điều dân chúng oán trách ông. Thiên Chúa đã thể hiện quyền năng trước lời kêu xin của Mose. Ngài muốn cho Mose và dân Do Thái thấy rằng Ngài có thể làm được tất cả, kể cả những việc tưởng chừng như không thể, Ngài làm cho thành có thể. Chúa truyền cho Mose lấy cây gậy đập vào tàng đá. Từ tảng đá tại Meriba, Chúa đã cho một nguồn nước trong lành, tươi mát chảy ra cho toàn dân và súc vật được uống thỏa thuê, không còn khát nữa.

Phép lạ Chúa làm trong hoang địa ngày xưa, báo trước việc Thiên Chúa sẽ ban cho nhân loại một nguồn nước vô cùng quý giá, đó là Nước Trường sinh, nước đem lại sự sống cho tất cả nhân loại. Nguồn nước sẽ được ban cách dồi dào nới chính con người của Chúa Giêsu. Thánh Gioan đã nhận ra và giới thiệu cho chúng ta qua câu chuyện Chúa Giêsu gặp gỡ và đối thoại với người phụ nữ Samaria.

Sau một hành trình dài, Chúa Giêsu và các môn đệ ngồi nghỉ tại bờ giếng Giacop, thuộc miền Samaria. Có một phụ nữ Samaria đến múc nước. Chúa Giêsu đã chủ động khởi đầu câu chuyện bằng việc xin người này: Chị cho tôi xin chút nước. Người phụ nữ Samaria lúc đầu, chỉ hiểu người đàn ông lạ này xin nước múc lên từ giếng sâu. Nhưng Chúa Giêsu đã khiến cho chị đi từ ngạc nhiên này đến ngạc nhiên khác khi nói với chị: Nếu chị nhận ra ân huệ Thiên Chúa ban và ai là người nói với chị: Cho tôi xin chút nước, thì hẳn chị đã xin người ấy ban cho chị nước hằng sống. Chúa Giêsu đã bắt đầu bằng việc uống nước để nói về một nguồn nước đặc biệt hơn đó là nước hằng sống. Nguồn nước do chính Ngài đem đến cho trần gian, có sức thanh tẩy tâm hồn con người và đem đến cho con người sự sống đời đời. Nguồn nước này sẽ được ban tặng nhưng không, cho những ai được Thiên Chúa ban ơn để tin vào Chúa Giêsu.

Người phụ nữ Samaria chưa thể hiểu những điều Chúa Giêsu muốn mạc khải. Chị tự hào vì tổ phụ Giacop đã để lại một giếng nước sạch cho con cháu, nhưng Chúa Giêsu đã quả quyết: Ai uống nước giếng này, sẽ vẫn bị khát, ai uống nước do Ngài ban tặng sẽ không bao giờ khát nữa và còn bảo đảm đem đến sự sống đời đời. Nói đến đây, người phụ nữ Samaria, dù chưa thể hiểu hết, nhưng chị đã bắt đầu tin và mở lời xin Chúa Giêsu: Thưa Ngài, xin cho tôi thứ nước đó để tôi hết khát và khỏi phải đến đây lấy nước.

Chúa Giêsu đã nói với người phụ nữ: Chị hãy về gọi chồng chị rồi trở lại đây. Người phụ nữ đã thành thật thưa: tôi không có chồng. chúa Giêsu trả lời: Chị đã có năm đời chồng rồi, và người hiện tại đang ở với chị không phải là chồng chị. Người phụ nữ ngạc nhiên khi thấy Chúa Giêsu nói chính xác về quá khứ của chị. Chị đã thưa: Thưa ông, tôi thấy ông thật là một ngôn sứ, cha ông chúng tôi đã thờ trên núi này. Qua đoan đối thoại này, Chúa Giêsu chỉ cho người phụ nữ Samaria thấy, trước đây chị đã bị vật vã trong cơn khát của thế gian đó là sự thiếu thốn tình yêu, thèm khát dục vọng. Cơn khát trần gian này sẽ dằn vặt và chi phối lôi cuốn chị vào dòng chảy của nó, không có điểm dừng. Còn người phụ nữ đã đi đến một niềm tin rằng, người lạ đang nói chuyện với chị không phải là người thường, mà là một ngôn sứ. Ngôn sứ này hơn hẳn các ngôn sứ trước đây, chị khẳng định: Ngài thật là ngôn sứ cha ông chúng tôi tôn thờ trên núi này.

Người phụ nữ sau khi đã tin Chúa Giêsu là nguồn nước hằng sống, là một vị ngôn sứ tổ tiên chị đã tôn thờ, chị đã vào làng, gọi mọi người trong làng và nói cho họ về Chúa Giêsu. Nhiều người Samaria đã tin Chúa Giêsu vì thấy người phụ nữ này đã được biến đổi nhờ gặp được Chúa Giêsu là nguồn nước ban sự sống mới. Chị đã làm chứng rằng: Ông ấy đã nói cho tôi về việc tôi đã làm. Chị đã được lấp đầy, được giải khát khỏi cơn khát của xác thịt, dục vọng và sự trói buộc của quá khứ, bằng chính những điều Chúa Giêsu đã nói với chị.

Cuộc sống chúng ta hôm nay không chỉ bị ô nhiễm về nguồn nước, chúng ta còn đang bị đầu độc bởi những chất độc hại là những tư tưởng sai lạc nghịch lại với Giáo Hội. Những sách báo phim ảnh và những lối sống dễ dãi buông thả chiều theo dục vọng đang kéo nhiều người, đặc biệt là các bạn trẻ vào cơn khát của nó; có nhiều người bị chìm vào cơn khát quyền lực, khát danh vọng, khát tiền bạc và của cải, khiến họ quay cuồng với cuộc sống và không có điểm dừng.

Chỉ có Chúa Giêsu là nguồn nước hằng sống mới có thể thỏa mãn cho sự khát khao sâu xa trong tâm hồn. Ngài sẽ thỏa mãn khát khao hạnh phúc, khát khao được sống đời đời và khát khao trở nên một với Thiên Chúa nơi mỗi chúng ta. Lời Chúa và Thánh Thể là nguồn sức sống cho nhân loại, có sức mạnh lấp đầy khát vọng sâu thẳm của con người. Xin cho chúng ta tin tưởng đến với Chúa Giêsu, đón rước Ngài và cầu xin với Ngài: Xin ban cho con Nước trường sinh phát xuất từ trái tim yêu thương của Chúa và thương lấp đầy mọi kháo khat trong tâm hồn chúng ta. Chúa sẽ đáp ứng cho chúng ta như chúng ta khát mong. Amen.