Khôn và dại

Dân gian Việt Nam có câu "một người tính bằng chín người làm" để nói lên sự cần thiết của sự khôn ngoan trong hành động, người khôn ngoan là người được đánh giá cao trong mối quan hệ của cuộc sống. Nhưng khôn ngoan là thế nào? Người như thế nào được gọi là người khôn ngoan?

Khôn ngoan thật, theo định nghĩa của Thánh Kinh là biết xử sự ở đời. Khôn ngoan thật không phải là ta biết bao nhiêu nhưng là ta áp dụng những hiểu biết của mình vào đời sống như thế nào. Khôn ngoan là biết áp dụng vào trong đời sống của mình đúng lúc, đúng thời điểm, đúng hoàn cảnh, đúng tâm trạng... vào trong hành động cũng như cách cử xử của mình trong xã hội. Người khôn ngoan trong kinh doanh là người biết chọn lựa việc đầu tư, biết chọn đúng thời điểm, biết chọn đúng địa điểm để kinh doanh và biết chọn đúng ngành nghề để kinh doanh...đặc biệt là biết "bỏ con tép bắt con tôm".

Trong bài Tin Mừng Giáo hội cho chúng ta suy niệm hôm nay Chúa Giêsu cho chúng ta thấy hình ảnh của một con người khôn ngoan. Người khôn ngoan trong dụ ngôn là người khi tìm thấy được kho báu trong ruộng thì sẳn sàng bán lấy tất cả để mua thửa ruộng ấy, hay cũng giống như người đi buôn ngọc, tìm được viên ngọc quý thì ông cũng sẳn sàng bán lấy tất cả tài sản mình để mua cho bằng được viên ngọc quý.

Đối với những người không hiểu biết thì có thể cho rằng những con người này là dại. Dại vì đánh đổi tất cả những gì mình có chỉ để mua một mảnh ruộng, dại vì đánh đổi tất cả để mua một viên ngọc mà đôi khi bên ngoài nó không được bóng đẹp như bao viên ngọc khác. Nhưng với những ai hiểu được giá trị của mảnh ruộng, của viên ngọc thì chắc hẳn sẽ không cho rằng những con người này là dại mà họ thật là những người khôn ngoan, biết là tất cả để được kho báu, để được viên ngọc quý.

Mầu nhiệm Nước trời được Chúa Giêsu sánh ví như thế. Những ai sống hết lòng vì nước trời có thể bị cho là dại trong trần gian này bởi vì theo trần gian "nhịn là nhục", "thẳng thắn thật thà thường thua thiệt, lương lẹo lắc léo lại lên lương". Nên ai sống theo sự công chính của Thiên Chúa là những con người ngu dại. Lại nữa, mầu nhiệm nước trời ngay tại thế này thường không được đánh bóng bằng những mỹ từ "đao to búa lớn", không được làm đẹp bằng những sự kiện giật gân... như viên ngọc quý mặc vẻ bên ngoài không được đẹp.

Nhưng thực tế mầu nhiệm Nước Thiên Chúa thật là cao cả, chỉ những ai khôn ngoan mới có thế nhận ra, và khi nhận ra thì sẳn sàng đánh đổi. Bởi tất cả những gì mà con người ta giành giật nhau ở trần gian này đều tạm bợ và chóng qua. Chỉ có Chúa và ơn của Người là vĩnh cửu. Chọn Người và hành động theo Lời Người thì thật là khôn ngoan vì đã chọn giá trị trường cửu, là chọn Đấng là nguồn mạch mọi ơn lành. Thật ra, Chúa không đòi hỏi chúng ta quá khắt khe đến độ quá sức chúng ta đâu, nhưng Chúa muốn dạy chúng ta phải biết chọn lựa đâu là chính yếu đâu là thứ yếu. Khi đã có sự lựa chọn thì ta phải chọn cái chính yếu và bỏ đi cái thứ yếu. Đó mới đích thực là khôn ngoan.

Nhưng sự khôn ngoan có được là do đâu? Trong bài đọc I bài Trích sách các Vua quyển thứ nhất dạy ta sự khôn ngoan có từ đâu. Thưa có từ nơi Thiên Chúa. Chúa chính là Đấng khôn ngoan toàn mỹ. Chọn Chúa là nhận ra được giá trị vĩnh cửu, chọn Chúa là nhận được sự khôn ngoan từ nơi Chúa, chọn Chúa là múc lấy được kho tàng mà chỉ có những ai thành tâm tìm kiếm trong ơn Chúa mới có thể nhận được. Kho tàng đó là chính Chúa, được kết hợp trong Chúa.

58. Kho báu

Một hôm, có một người kia gặp một nhà tu hành đi qua làng, ông vội chạy theo kêu lên: “Xin ông cho tôi viên ngọc quý trong cái bị của ông”. Nhà tu hành ngạc nhiên hỏi: “Viên ngọc quý nào?”. Ông ta nói: “Đêm qua tôi nằm mơ thấy có ông tiên bảo là nếu tôi được viên ngọc quý của nhà tu hành sẽ đi qua làng hôm nay, tôi sẽ là người giầu có nhất trên đời. Vậy xin ông cho tôi viên ngọc quý đó”. Nhà tu hành tốt bụng móc trong bị ra và nói: “Có phải cái này không? Tôi mới nhặt được ở cánh đồng bên kia bờ suối. Nếu ông muốn thì tôi biếu ông”.

Người ấy sung sướng cầm lấy viên ngọc quý, cám ơn rồi đi ngay về nhà, trong bụng nghĩ thầm: “Từ nay mình sẽ là người giầu có, không phải vất vả gì nữa”. Thế nhưng tối hôm ấy tâm trí ông áy náy, tâm hồn ông bồn chồn, trằn trọc không sao ngủ được. Sáng hôm sau, ông cầm viên ngọc đi tìm nhà tu hành và gặp thấy nhà tu hành ấy đang ngủ ngon lành dưới gốc cây. Ông rón rén đến gần đánh thức dậy và nói: “Thưa ông, tôi xin trả lại ông viên ngọc quý này, xin ông ban cho tôi viên ngọc quý khác, tức là sự phong phú của tâm hồn, đã làm ông có đủ can đảm cho tôi viên ngọc quý này mà không tiếc xót”.

Viên ngọc quý thực sự của tâm hồn là gì để cho nhà tu hành kia có được nghị lực khước từ mọi giầu sang thế trần mà không biết tiếc xót chi cả? Đó là điều Chúa Giêsu nói trong bài Tin Mừng hôm nay. Bài Tin Mừng là hai dụ ngôn “kho báu” và “viên ngọc quý”. Kho báu và viên ngọc quý ấy Chúa Giêsu đưa ra ở đây để tiêu biểu cho cái gì? Thưa, đó là nước trời. Đúng vậy, cả hai dụ ngôn đều muốn nói tới sự cao quý tột bực của nước trời, không của cải nào sánh bằng. Cao quý đến nỗi khiến mọi thứ khác đều lu mờ đi, và mọi giá trị người ta từng theo đuổi từ trước đều phải nhường chỗ.

Hai hình ảnh “kho báu” và “viên ngọc quý” vừa rõ ràng vừa huyền bí. Rõ ràng ở chỗ ai biết giá trị của chúng thì quý hóa, còn huyền bí ở chỗ có nhiều người không biết giá trị tiềm ẩn đó, chính vì vậy mà nhiều người bị lầm. Cũng như người kia có kho báu ở ngay trong thửa ruộng của mình mà không biết, hay người có viên ngọc quý kia cũng thế, họ nắm trong tay mà không hay, nên họ đã để vuột mất kho báu và viên ngọc quý.

Câu chuyện này cũng giống như câu chuyện “Ông già xứ Ba Tư”, xứ ngàn năm lẻ một hay ngàn lẻ một năm. Câu chuyện như sau: ông già ấy có một nông trại rộng lớn, vườn rộng ao sâu, nhiều hoa quả và cá quý, ông ta nghe lời một vị đạo sĩ bán hết ruộng vườn để đi tìm kim cương. Ông lặn lội đi tìm hết nước này sang nước khác, nhưng không tìm thấy kim cương đâu cả, cuối cùng, hết tiền, đói khổ, quần áo rách rưới, cùng đường, ông đâm đầu xuống sông tự tử. Trong khi đó, người mua lại nông trại của ông đã tìm ra một mỏ kim cương khổng lồ ngay trong nông trại đó. Chúng ta thấy ông già Ba Tư ấy ngồi ngay trên mỏ kim cương, sở hữu mỏ kim cương kia mà không hề hay biết gì.

Nhiều người chúng ta cũng ở trong tình trạng đó chăng? Rất có thể chúng ta đang gần kề hạnh phúc nước trời và những hồng ân của nước ấy mà chúng ta không biết chăng? Đây không phải là hạnh phúc vật chất, ngắn hạn, được thực hiện ngay ở trần thế này, nhưng là hạnh phúc tâm linh, vĩnh cửu, chỉ được thực hiện trọn vẹn trong cõi sống đời đời. Đó chính là nước trời mà Chúa Giêsu muốn giảng dạy cho chúng ta biết. Nước trời như kho báu, như viên ngọc quý mà chúng ta phải cố gắng tối đa để chiếm hữu. Quả thực, mọi người Kitô hữu chúng ta đều được mời gọi tìm kiếm nước trời. Công việc tìm kiếm này không chỉ giới hạn trong một quãng thời gian hay trong một số công việc nào, nhưng suốt cả cuộc đời và trong mọi sinh hoạt. Bởi vì nước trời là cái giá trị nhất chúng ta phải tìm kiếm và chiếm hữu. Nước trời quý hơn và giá trị hơn bất cứ thứ gì chúng ta đang có hay có thể có trong cuộc sống, và nước trời sẽ ban cho chúng ta nhiều hơn bất cứ cái gì cuộc sống có thể mang lại cho chúng ta. Vì thế, chúng ta phải không ngừng tìm kiếm và sẵn sàng đánh đổi tất cả những gì chúng ta có, kể cả mạng sống, để chiếm được kho báu hay viên ngọc quý này.

Nói cụ thể hơn, nước trời đây là phần rỗi, là sự sống đời đời của chúng ta, quý giá vô cùng, đòi hỏi chúng ta phải quan tâm trước hết, tuyệt đối ưu tiên, sẵn sàng hy sinh tất cả để chiếm đoạt cho bằng được, dù phải hy sinh bao nhiêu cũng chưa đủ và chưa xong. Quả thực, khi bước vào trần thế này, chúng ta muốn mở rộng bàn tay để chiếm lấy mọi sự, nhưng khi nhắm mắt xuôi tay, chúng ta đành phải ra đi với hai bàn tay trắng. Xuất thân từ bụi đất chúng ta sẽ trở về với bụi đất mà thôi, chỉ có sự sống vĩnh cửu mới tồn tại muôn đời. Chính điều đó mới đáng cho chúng ta lao nhọc để tìm kiếm và sẵn sàng hy sinh tất cả để chiếm hữu.

Vì vậy, chúng ta đang sống giữa những xoay chuyển của vật chất, chúng ta phải vất vả làm ăn, chúng ta phải quan tâm đến những nhu cầu cần thiết của đời sống… đó là điều chính đáng, nhưng chúng ta đừng quên: đời là tạm bợ, chúng ta cần và rất cần tìm ra giá trị vĩnh cửu ngay trong cuộc đời này kẻo quá muộn. Chúng ta hãy nhớ: đời là một dịp tiện, mỗi ngày sống là một dịp may, chúng ta có tự do và ý chí để quyết định phần giá trị cho mình. Chiếm đoạt được nước trời, tức là đạt được đời sống vĩnh cửu hay không là do chính mình. Chúng ta hãy có thái độ khôn ngoan của người tìm được kho báu và viên ngọc quý trong Tin Mừng hôm nay.

59. Tìm kiếm kho tàng hạnh phúc – Lm Trần Ngà.

(Trích trong ‘Cùng Đọc Tin Mừng’)

Một học giả uyên thâm đã già, sau khi nhìn lại quãng đời quá khứ, đã chia sẻ kinh nghiệm về hành trình tìm kiếm kho tàng của ông như sau:

Giai đoạn thứ nhất: tìm kiếm kho tàng tri thức

Hồi còn niên thiếu, tôi nhận thấy tri thức là tối cần và trong tôi có một khao khát cháy bỏng là được học nhiều, biết nhiều, tích luỹ thật nhiều kiến thức để trở thành nhà thông thái. Thế là tôi đam mê việc đèn sách hơn mọi thứ trên đời. Tôi cho đó là phương thế tốt nhất để trở nên thông thái và thành đạt. Tôi đã đem hết nghị lực của tuổi thanh xuân và tiêu tốn gần hết gia tài cho việc học tập nghiên cứu. Cuối cùng tôi cũng đạt được thành quả mong muốn: được nhìn nhận là bậc thức giả của xã hội đương thời.

Thế nhưng khi đến tuổi sáu mươi, tôi mới nhận ra một thực tế phũ phàng là bao nhiêu kiến thức mình thu thập được suốt gần cả đời người, giờ đây gom góp lại không bằng mớ dữ liệu được lưu trữ trong ổ đĩa máy vi tính.

Và điều làm cho tôi ngỡ ngàng là đứa cháu nhỏ mới mười lăm tuổi của tôi chỉ cần ngồi vào máy tính có nối mạng và chỉ mất mươi phút là có thể truy xuất được nhiều kiến thức chính xác và phong phú về mọi lãnh vực, mà chính tôi, người đã dày công nghiên cứu học tập hơn nửa đời người, cũng chưa nắm bắt được một cách chính xác và đầy đủ như thế.

Điều nầy làm tôi liên tưởng đến câu chuyện một đạo sĩ phải mất năm mươi năm khổ luyện mới đạt được một thành tích thượng thặng là có khả năng đi trên mặt nước. Với khả năng nầy, ông ta có thể rảo bước trên mặt nước như đi dạo trong vườn, có thể vượt qua con sông rộng mà không cần đến thuyền bè. Thế nhưng sau đó, khi nhìn thấy một em bé nhà quê chẳng học tập tu luyện gì ráo, chỉ cần bỏ ra mươi đồng để trả tiền đò là có thể qua mặt ông để lướt qua sông, ông cảm thấy trong người hụt hẫng: giá như ông tận dụng thời gian năm mươi năm khổ luyện ấy để đổi lấy điều gì đem lại lợi ích thiết thực hơn. Đó cũng là tâm trạng lúc nầy của tôi.

Rồi thỉnh thoảng đọc báo, xem truyền hình, tôi được biết có những nông dân thất học lại có thể xây dựng được hàng chục chiếc cầu treo, chế tạo được hàng trăm máy hút bùn, máy cắt lúa, xén cỏ... lại có cả những những người thuộc dân tộc thiểu số tạo ra được máy lảy bắp, máy gieo hạt... Những nông dân mù chữ nầy đã cống hiến nhiều tiện ích cho những người lao động chân tay, còn tôi với bao nhiêu kiến thức được tích luỹ hơn nửa đời người, mà chưa có phát minh hay sáng chế nào đem lại ích lợi cho làng xóm của tôi.

Thế là từ đó, tôi cảm thấy nỗ lực chiếm hữu kho tàng tri thức của mình trong suốt nửa thế kỷ qua là một đầu tư không đúng hướng. Và bấy giờ tôi nghĩ rằng giá như mình có thể phát minh sáng tạo được chút gì tương tự như những nhà 'khoa học chân đất' nói trên thì mới bỏ công miệt mài đèn sách suốt bao năm qua.

Giai đoạn thứ hai: tìm kiếm kho tàng đem lại hạnh phúc

Sau đó, tôi lại nhận ra rằng nhân loại hôm nay tuy có nhiều máy bay, nhiều xe hơi, nhiều tiện nghi hơn những thế kỷ trước, nhưng số người bất hạnh lại nhiều hơn, số người tự tử cao hơn, số người mắc bệnh tâm thần đông đảo hơn, số gia đình tan vỡ vượt trội, số phạm pháp gia tăng...

Thế là cuối cùng khi cuộc đời đã về chiều, tôi mới học được bài học thứ hai: dồn mọi nỗ lực vào việc phát minh và sáng chế chưa hẳn là điều tốt cho nhân loại, vì con người hôm nay, cho dù được sở hữu nhiều máy móc hiện đại, được hưởng nhiều tiện nghi tuyệt vời nhưng đời sống có phần bất hạnh hơn, và do đó, lòng khao khát hạnh phúc của con người hôm nay càng mãnh liệt hơn.

Quả vậy, không có gì quý bằng hạnh phúc nên điều tốt nhất là cống hiến cho nhân loại phương thế đem lại hạnh phúc. Đó là điều mà nhân loại hôm nay đang mong đợi một cách khẩn thiết. Từ đó, tôi cất bước kiếm tìm một vị tôn sư có thể chỉ giáo cho tôi phương cách đem lại hạnh phúc cho đời mình và cho nhân loại. May thay, cuối cùng tôi đã tìm được điều tôi mong đợi nơi Chúa Giêsu và kho báu Tin Mừng.

* * *

Qua Tin Mừng hôm nay, Chúa Giêsu dạy cho chúng ta biết có một kho tàng, một viên ngọc vô cùng quý báu mà mọi người nên đánh đổi tất cả để sở hữu cho bằng được, đó chính là Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người. (Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người chỉ là một).

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô là kho tàng chứa đựng sự khôn ngoan của Ba Ngôi Thiên Chúa, đã được Chúa Giêsu mang từ trời xuống ban tặng cho thế gian.

Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô là kho tàng quý báu vì có sức đem lại sự sống đời đời cho nhân loại như lời tuyên xưng của thánh Phêrô: "Bỏ Thầy thì chúng con biết đến với ai? Thầy mới có những lời đem lại sự sống đời đời" (Ga 6,68)

Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người là ánh sáng cho thế gian: "Tôi là ánh sáng thế gian. Ai theo tôi, sẽ không phải đi trong bóng tối, nhưng sẽ nhận được ánh sáng đem lại sự sống." (Ga 8, 12)

Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người là con đường dẫn đến sự thật, bình an và hạnh phúc. "Thầy là Đường, là Sự Thật và là Sự Sống, không ai đến được với Chúa Cha mà không qua Thầy." (Ga 14,6)

Chỉ trong Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người, con người mới có thể tìm thấy hạnh phúc đích thực. Đó là khám phá của thánh Augustino: "Lạy Chúa, Chúa đã dựng nên con cho Ngài, và hồn con khắc khoải cho đến khi được an nghỉ trong Ngài."

* * *

Lạy Chúa Thánh Thần,

Chúa Giêsu và Tin Mừng của Người là kho báu cao quý và cần thiết nhất cho toàn nhân loại, nhưng tiếc thay, phần đông nhân loại đã bị bức màn vật chất và dục vọng che chắn nên đã không nhận ra giá trị của Kho Báu nầy.

Xin thương chiếu dọi ánh sáng của Chúa vào tâm trí con người, để họ nhận ra giá trị cao quý của Tin Mừng và quyết tâm chiếm hữu cho bằng được.

Và xin cho chúng con luôn kiên trì tiếp tay với Chúa Giêsu trong sứ mạng giới thiệu kho báu nầy cho thế giới. Amen.

60. Đâu là sự lựa chọn

Anh chị em thân mến,

Trong cuộc sống đời người, mọi người lo tìm kiếm, nhưng không biết tìm kiếm điều gì, nhưng thỉnh thoảng lại nghe thông báo, toà án xét xử và kết án: có bản án tử hình, án tù chung thân và cũng có những người lãnh án nhiều năm bị giam trong nhà giam.

Họ tìm kiếm điều gì mà đánh đổi cả mạng sống mình, hay đánh đổi một cuộc đời như thế. Có phải họ tìm được được cái gì quý giá hơn mạng sống mình, hơn cả cuộc đời, nên họ hy sinh như thế?

Hay họ vẫn biết điều họ tìm kiếm là không chính đáng. Họ cũng biết điều gì nên tìm và điều gì không nên, nhưng họ bỏ ngoài tai tất cả, họ lao vào những cuộc tìm kiếm để rồi họ phải đứng trước toà án và nhận lãnh lời phán quyết nghiêm khắc mà chính họ cũng không muốn như thế. Sự hối hận của họ giờ đây đã muộn mất rồi.

Nước Trời giống như kho báu được chôn giấu trong ruộng, người kia tìm được, anh ta bán đi tất cả những gì mình có mà mua thửa ruộng đó. Cũng thế đối với viên ngọc quý, anh ta cũng bán đi tất cả để có thể chiếm được viên ngọc quý đó. Những người tìm được cái quý báu thì không còn ngần ngại hy sinh những gì mình có để chiếm cho được cái mà mình tìm kiếm. Bán đi tất cả những gì mình có, nghĩa là những gì mình có thì không đáng gì so với kho báu hay ngọc quý mà anh ta tìm được, nên không ngần ngại để trao đổi. Người tìm được kho báu sẵn sàng hành động và ngay tức khắc, thời gian không chờ đợi họ. Sẵn sàng trao đổi để có cái quý giá nhất mà họ tìm đựơc.

Đời sống của một người công giáo, điều gì quý giá nhất? Đó là sự sống đời đời. Tất cả những gì của hiện tại, đều hướng đến cuộc sống mai sau. Nhưng có khi con người chỉ dừng lại ở hiện tại mà quên đi mục đích của mình. Con người đang chọn lựa, nhưng có khi không biết mình chọn lựa điều gì. Con người đang tìm kiếm, nhưng không biết mình đang tìm kiếm điều gì. Mặc dù đang sống nhưng con người cũng không biết là mình đang sống, vì con người mãi lao vào những cuộc tranh chấp hơn thua để rồi khi nhìn lại thì không biết mình đang làm gì.

Chúng ta thì sao, là những người công giáo, những người đang lắng nghe lời Chúa, chúng ta đang chọn lựa điều quý giá nhất cho mình, chúng ta cũng đang tìm kiếm sự sống cho mình như thế nào? Mỗi người chúng ta nhìn vào chính mình, nhìn vào những việc làm, những lời nói và kể cả những toan tính, chúng ta dễ dàng nhận ra điều quý giá nhất mà mình đang tìm kiếm.

Có người nhìn thấy tiền bạc là quý nhất, nên cố làm sao để cho có thật nhiều tiền. Suốt cuộc đời họ chỉ biết có tiền, còn mọi thứ khác không có giá trị gì cho họ: những cái đẹp, cái danh dự, những người thân yêu, bạn bè kể cả cha mẹ và con cái, họ không biết yêu thương là gì, nếu tình yêu không mang tiền đến cho họ thì họ cũng không cần biết. Họ chỉ biết cố kiếm thật nhiều và chỉ có thế. Họ quên đi sự sống của hiện tại và cả tương lai. Vô phúc thay.

Có người chỉ biết có danh dự chức quyền, nên họ giẫm bừa lên người khác mà bước đi trên con đường danh vọng. Họ bất chấp những thủ đoạn, để ngoài tai những lời kêu than thống thiết, bất chấp những lời ngay thẳng khuyên can, họ chỉ cần biết làm sao để thoả mãn khát vọng của họ mà thôi. Họ cũng quên đi mục đích sống của một con người.

Có người chỉ biết có hiện tại, họ chỉ biết làm ăn và hưởng thụ mà không biết đến mai sau sẽ ra sao?

Còn chúng ta nếu chúng ta nhận ra được mục đích của cuộc đời, nếu chúng ta biết lắng nghe lời Chúa, để chu toàn trách nhiệm của mình trong hiện tại, trách nhiệm trong gia đình, trách nhiệm của một người trong xã hội. Nếu chúng ta nhìn thấy được những việc cần thiết phải làm và không ngần ngại, nếu chúng ta lắng nghe được những lời van xin và đáp ứng kiệp thời với tấm lòng quảng đại và con tim yêu thương, nếu chúng ta nhìn thấy những người khốn khó, con tim chúng ta thổn thức và hành động để đem niềm vui cho người khác; những lúc đó, chúng ta đang bán đi những gì mình có mà mua lấy viên ngọc quý và kho báu. Nhưng còn hơn cả kho báu nữa mà là sự sống đời đời. Như thế thật hạnh phúc cho chúng ta.

Xin Chúa soi sáng cho chúng ta nhận ra được điếu quý giá nhất của cuộc đời để biết chọn lựa cho xứng đáng.

61. Hãy trở về những khái niệm cơ bản

Vài năm về trước, một trong những công ty xe hơi đã làm một bảng quảng cáo quy mô xoay quanh chủ đề đơn giản "trở về với những điều thiết yếu." Các bạn có thể nhớ lại đã được nghe trên đài truyền hình và phát thanh: "Khi người ta trở về với những điều thiết yếu, họ sẽ đến với xe hơi của chúng tôi". Sứ điệp của bài Phúc Âm hôm nay được xoay quanh cùng một chủ đề: "Khi người ta trở về với những điều thiết yếu, họ sẽ đến cùng Thiên Chúa."

Chúa Giêsu nói với chúng ta trong sứ điệp của bài Phúc Âm hôm nay, "Nước Trời giống như kho tàng được chôn giấu trong khu ruộng..." (Mt 33:44-45). Người mà tìm thấy kho tàng đó, Chúa Giêsu nói, ra đi vui mừng, bán hết những gì người đó có, và mua lấy khu ruộng đấy. Và người tìm thấy viên ngọc quí cũng vậy ra đi và bán hết những gì họ có mà mua lấy nó.

Tất cả ai trong chúng ta cũng muốn tìm ra ý nghĩa cho sự hiện hữu của chúng ta: "kho báu ẩn tàng," "viên ngọc quí." Và Chúa Giêsu đã làm rõ ràng rằng con đường duy nhất chúng ta có thể tìm thấy ý nghĩa cho đời sống chúng ta chính là qua Thiên Chúa. Vì lý do này chúng ta mới nói thật nhiều về Thiên Chúa. Chúng ta cố muốn hiểu rằng Ngài là ai. Chúng ta chia sẻ với nhau về Thiên Chúa hành động như thế nào, cầu nguyện với Thiên Chúa như thế nào, và tất cả những gì nói về sự sống, đau khổ, chết chóc và những mối liên hệ giữa con người. Thế nhưng nói thì dễ, và nói thì rẻ rề. Đến lúc chúng ta cần phải có phương thức rõ ràng để bày tỏ những gì mà chúng ta cố ý muốn nói. Và từ những thời kỳ xa xưa nhất của Kinh Thánh, người ta đã dùng những sự vật hữu hình để biểu lộ chỗ đứng của họ trong mối liên hệ với Thiên Chúa. Trong Kinh Thánh, một người nông dân chăm chỉ, vào thời kỳ thu hoạch, sẽ phải dâng tiến ít là 10% thóc lúa của họ như là phương thế của họ nói rằng: "Đây chính là tôi cảm nghiệm như thế nào về những gì Thiên Chúa đã làm cho tôi, gia đình tôi và mùa thu hoạch của tôi." Sau đó, kinh tế biến chuyển, các tín đồ bắt đầu mang tiền đến. Mỗi tuần khi các bạn đi Nhà Thờ, các bạn có thể cho Thiên Chúa một phần của chính các bạn cũng trong cách thức này. Toàn thể và từng người chúng ta được ban cho những cơ hội để đi xa hơn việc chỉ nói về Thiên Chúa và chỉ trao cho Thiên Chúa một phần những cảm nghiệm của chúng ta.

Nhiều người trong chúng ta đã đọc câu chuyện say mê của Mark Twain về chiếc tàu thủy chạy hơi nước trên sông Mississippi. Các chủ thuyền quyết định rằng nó sẽ là chiếc tàu tuyệt nhất trên sông bởi thế họ đã không quản ngại tốn phí khi chế nó. Họ quyết định rằng chiếc tàu hơi nước tuyệt đẹp này phải có cái còi lớn nhất và bóng nhất hơn bất cứ chiếc tàu nào trên sông Mississippi. Họ đã hoàn tất nó và hãnh diện cho nó chạy tuyến đường đầu tiên xuôi dòng sông. Ý định rằng sẽ kéo còi suốt cả đường để mọi người biết rằng nó đang đến. Họ đã kéo còi và người ta nghe thấy từ nhiều dặm xa thì họ đến chiêm ngắm nó khi nó đi qua. Nhưng, chủ tàu khám phá ra họ gặp một trục trặc. Chiếc còi hùng vĩ lấy quá nhiều năng lực hơi nước bởi thế mỗi lần nó hú, máy tàu bị ngừng lại. Mark Twain đã hoạ thật đẹp về chiếc tàu hơi nước tráng lệ đó chạy trên sông Mississippi, ngừng và hú còi và chạy tiếp, rồi lại ngừng và hú còi rồi chạy tiếp -- suốt cuộc đường về New Orleans.

Thật là tuyệt khi nói về Thiên Chúa và cũng thật là tuyệt khi nói về Nước Thiên Chúa trong ngôn từ hạt ngọc quí giá và kho báu ẩn tàng tráng lệ. Thật là tuyệt khi nói về từ bỏ tiền của và vật chất, và phần thưởng thiên quốc chắc chắn tiếp theo đó. Thật là tuyệt khi nói về đức tin, cậy và khoan dung. Đúng thế, thật là tuyệt khi hú còi lâu lâu một lần. Thế nhưng, có những lúc khi các bạn cần phải trở về với những điều thiết yếu. Có những lúc khi các bạn ngừng không hú còi nữa và tăng năng lực cho máy chạy.

Các ký giả Tân Ước hằng luôn thách đố chúng ta "hãy trở về với những điều thiết yếu". Nước Trời có đáng hơn mọi sự tôi có không? Tôi có rất cần nó đến nỗi từ bỏ tất cả mọi sự không? Đó chính là những điều Chúa Giêsu đòi chúng ta phải trả giá để vào Nước Thiên Chúa. Các bạn phải từ bỏ của cải hầu giành được một chỗ trong Nước đó, thế nhưng việc từ bỏ có phần thưởng của nó. Nó thật đáng hơn tất cả những gì các bạn có, ngay cả chính mạng sống của các bạn nữa.

Tại sao chúng ta lại quá say mê Chủ Thuyết Duy Vật? Tại sao chúng ta dường như say mê những sự chỉ có tiền của mới mua được hơn là những giá trị và những cảm nghiệm làm phong phú hơn của cuộc sống mà tiền của không thể mua được?

62. Chọn lựa Nước Trời là khôn ngoan.

(Suy niệm của Lm. Nguyễn Minh Hùng)

Ngọc là quí, là cái đáng giá. Nhưng người kitô hữu có một thứ Ngọc đáng giá hơn nhiều: NGỌC NƯỚC TRỜI. Trong Tin mừng hôm nay, Chúa Giêsu dùng dụ ngôn người lái buôn đi tìm và mua ngọc quí để nói về Ngọc Nước Trời ấy. Người lái buôn đi tìm và mua viên ngọc như thế nào? Anh ta đánh đổi tất cả, bán mọi của cải để chỉ mua lấy viên ngọc quí ấy. Hóa ra khi chọn lấy viên ngọc Nước Trời, cuộc sống người Kitô hữu hàm chứa cả một thái độ chọn lựa lớn lao: đánh đổi tất cả những gì thuộc về cuộc đời này để giữ lấy Nước Trời. Mà chọn lựa bao giờ cũng đòi hy sinh. Bởi đó một chọn lựa dứt khoát như thế là cả một hy sinh quyết liệt của người tìm ngọc.

Thế nhưng thái độ chọn lựa và hy sinh ấy lại là thái độ của người khôn ngoan. Sự khôn ngoan ấy đã được bài đọc một trích sách Samuel quyển thứ nhất diễn tả như một bằng chứng sống, tích tụ nơi một con người: vua Salomon. Sau khi Đavit đã về già, Chúa chọn một người con của Đavít là Salomon đặt lên ngai vàng để thay thế ông. Là vua, cứ như một ông vua trần thế bình thường khác, Salomon có quyền đòi cho mình sự sung túc, được cung phụng và uy quyền. Nhưng không, lời cầu nguyện của ông trước mặt Chúa, cho thấy ông rất đơn sơ, khiêm nhường: Ông xưng mình là tôi tớ của Chúa và ý thức mình chỉ là một trẻ nhỏ, không biết đường đi nước bước, vậy mà Chúa đã đưa ông tới địa vị quá to lớn. Bởi đó ông xin Chúa ban cho tôi tớ Chúa tâm hồn khôn ngoan. Chính khi nhận ra mình nhỏ bé, và cầu xin sự khôn ngoan, Salomon đã là một ông vua khôn ngoan. Thái độ khôn ngoan và lời cầu xin rất khôn ngoan của vua Salomon chẳng những đã được Chúa nhận lời, còn hơn nưã, Chúa khen ngợi ông: Vì ngươi đã xin điều đó, mà không xin sống lâu, được giàu có, của cải, mạng sống quân thù, lại xin cho được khôn ngoan để biết xét đoán, thì đây, Ta ban cho ngươi điều ngươi xin, và ban cho ngươi tâm hồn khôn ngoan minh mẫn, đến nỗi trước ngươi không có ai giống ngươi, và sau ngươi không có ai bằng ngươi.

Bạn thân mến, khôn ngoan mà Thiên Chúa muốn là vậy đó. Nó không dừng ở sự sống thân xác, không là sự giàu có, không là hạ nhục kẻ thù nhưng là khước từ, là đánh đổi tất cả những thứ đó để có được Nước Trời, có được viên ngọc cao quí.

Nước Trời mà Chúa hứa, Người đã ban tặng, đã trao cho mỗi người chúng ta. Trong ơn cứu chuộc của Chúa Kitô, ta đã lãnh lấy viên ngọc quí giá ấy. Vấn đề còn lại là thái độ sống của ta: khước từ hay đón nhận viên ngọc ấy. Nghĩa là đón nhận hay khước từ lời mời gọi hưởng vinh quang Nước Trời. Sự đón nhận hay khước từ đều là những chọn lựa. Nếu chọn lựa đòi hy sinh, thì lãnh lấy viên ngọc Nước Trời buộc ta phải đi những bước quyết định và can đảm trong sự từ bỏ: từ bỏ những thú vui bất chính, những thú vui nhục dục, từ bỏ những thói quen xúc phạm đức trong sạch, những thói quen cản bước ta tiến về sự thánh thiện, có khi là những thói quen tội lỗi, từ bỏ nỗi đam mê tiền bạc đến mức làm ta bất chấp sự lương thiện, ngược lại cứ mải mê trong lừa lọc, trộm cắp, mải mê trong tính toán, vụ lợi cho bản thân, cho gia đình mình

Chỉ với một viên ngọc vật chất, nhà thương gia trong Tin Mừng đã bán tất cả gia tài để mua nó. Chúng ta có dám làm như thế đối với viên ngọc Nước Trời không? Nếu vua Salomon đã không kể đến lợi lọc riêng tư của bản thân, của gia đình, của hoàng triều, đã được Chúa khen ngợi không tiếc lời, thì thái độ sống khôn ngoan chọn lấy Nước Trời của bạn và tôi chắc chắn được Chúa thương nhìn đến.

63. Chọn Chúa

"Thiên đàng, hoả ngục hai quê. Ai khôn thì về, ai vụng thì sa. Đem nằm nhớ Chúa, tưởng Cha. Đọc kinh lần hột, kẻo sa linh hồn". Trò chơi thuở nhỏ, chọn thiên đàng hay hoả ngục, trong khi đọc những câu thơ có vần dễ nhớ như trên, khiến chúng ta không khỏi thán phục những ai đã có sáng kiến nghĩ ra trò chơi cho con trẻ có nội dung đạo đức và đầy tính giáo dục như vậy.

Lời Chúa trong Tin Mừng hôm nay mời gọi chúng ta phải có một chọn lựa dứt khoát, giống như khi Chúa bảo người thanh niên giàu có: "Hãy đi bán những gì anh có mà cho kẻ nghèo và anh sẽ được một kho tàng trên trời, đoạn hãy đến theo Ta" (Mt 19, 21). Nước Trời ở đây là chính Chúa Kitô, được diễn tả như kho báu, như viên ngọc quý mà khi tìm gặp thì thái độ của chúng ta phải dứt khoát, hoặc là chọn Chúa hoặc là không và kết quả là ngày tận thế, kết cục sẽ tỏ tường chúng ta được Thiên Chúa đón nhận hay bị loại bỏ.

Chọn lựa nào cũng đòi hy sinh. Chọn lựa dứt khoát, thì hy sinh quyết liệt. Nước Trời là một kho báu đòi ta phải bỏ tất cả những gì mình có, kể cả bản thân để tậu cho được. Điều đó cũng chứng tỏ ta đã yêu thương Nước Trời hơn bất cứ điều gì khác trên đời. Thật vậy, ai có Thiên Chúa là có tất cả, vì chỉ mình Ngài là đủ. Người ấy nghiệm ra rằng sự bình an và niêm vui chân chính, sự mãn nguyện trong tâm hồn chỉ có được, khi có Thiên Chúa và như thế là đủ cho họ rồi!

Không gì có thể níu chân thời gian. Vạn vật rồi sẽ qua đi, con người cũng thế. Ai là là bạn hữu của Chúa, thuộc về Chúa, ngay từ đời nầy, thì cũng sẽ thuộc về Chúa trong cõi đời đời. Và thuộc về Chúa thì thật hạnh phúc vì luôn được sống trong tình yêu, được tình yêu Thiên Chúa chiếm hữu, lấp đầy.

Xin cho chúng con biết quên đi những đam mê trần thế, hy sinh thân mình, quyết tâm sống theo đòi hỏi của Tin Mừng, để thuộc trọn về Chúa bây giờ và mãi mãi. Amen.