TÌM KIẾM CÁI CĂN BẢN, TÌM ĐIỀU THIỆN HẢO NHẤT

Kính thưa quý anh chị em,

Mọi hiện hữu đều có giá trị đặc thù đáng trân quý. Giá trị lớn/nhỏ đều tùy thuộc hoàn cảnh, môi trường, chủ thể muốn sở hữu nó. Chẳng hạn, một người băng qua sa mạc, một bình nước quý hơn trân châu bảo ngọc hay lạc giữa hoang đảo thì con dao quý hơn một đống tiền vàng...

Cao trọng nhất giữa loài thụ tạo, vì có trí khôn và ý chí tự do, con người phải biết tìm kiếm, chọn lựa điều căn bản thiện hảo nhất, để có thể sống tốt và sống dồi dào.

Phụng vụ Lời Chúa hôm nay dạy chúng ta kiếm tìm “chân lý” xuyên qua những cảnh báo: đừng cố công tìm kiếm, thu tích, bám vứu, cậy dựa vào cái vô thường, cái chóng qua.

Bài đọc I, trích sách Giảng Viên, sưu tầm lời dạy của các hiền nhân Israel về giá trị cuộc sống, giá trị nhân sinh.

Khởi đầu sách Giảng Viên, ông Cô-hê-lét nói: “Phù vân, quả là phù vân. Tất cả chỉ là phù vân” (Gv 1, 2).

Ý hướng của lời dạy giúp con người, trong khi tìm kiếm những thực tại trần thế, đừng quá đặt nặng như một mục đích tối hậu, mà chỉ coi nó như một phương tiện cần thiết thăng tiến cuộc đời.

Suy cho cùng, con người được ích gì, khi cả một đời vất vả, ky cóp, lại rất nhanh chóng sang tay cho kẻ ăn không ngồi rồi, cho dù đó là con cái hay người thân.

Hiểu biết và thực hành lời dạy khôn ngoan hiền nhân, con người mới tìm được lẽ sống, tìm được sự thanh thản, tự do, tự tại, hạnh phúc đích thực, không uổng phí cả một cuộc đời.

Chuyện kể: Mạnh Thường Quân nhà giầu cho vay mượn nhiều. Ông sai Phùng Huyên sang đất Tiết đòi nợ. Trước khi đi Phùng Huyên hỏi: “Tiền nợ thu được có định mua gì không? – Mạnh Thường Quân trả lời: ngươi xem nhà ta còn thiếu thứ gì, thì mua”.

Khi đến đất Tiết, cho gọi con nợ, Phùng Huyên tuyên bố: “Các ngươi công nợ bao nhiêu, chủ tôi đều cho tất cả”, rồi đem văn tự ra đốt trước mặt mọi người.

Lúc về, Phùng Huyên thưa với Mạnh Thường Quân: “Nhà tướng công châu báu đầy kho, súc vật đầy chuồng, không còn thiếu thứ gì, chỉ còn thiếu cái “nghĩa”, nên vì tướng công, tôi đã mua về”.

Mạnh Thường Quân nghe nói thế, không hỏi gì đến tiền nữa.

Thời gian sau, ông phải bãi quan về ở đất Tiết, già trẻ lớn bé ra đón rước đầy đường, cung phụng như thượng khách.

Mạnh Thường Quân, bấy giờ, mới nói với Phùng Huyên: “Trước tiên sinh vì tôi mua nghĩa, nghĩa ấy, bây giờ tôi mới được hưởng!” (Cổ học tinh hoa).

Phùng Huyên đã hiểu thấu đáo lời dạy tiền nhân, biết dùng tiền của hay hư nát, mua lấy bạn hữu, để rồi được hưởng phúc lộc nhờ sự biết sử dụng của cải chóng qua đời này.

Trong bài Tin Mừng, Chúa Giê-su từ chối làm trung gian phân chia tài sản tranh chấp giữa hai anh em, Người kêu gọi họ ý tứ, giữ mình khỏi mọi dính bén, tham lam, vì không do giầu có, dư giả, mạng sống được đảm bảo, mà nhất thiết, phải biết tìm kiếm những sự cao siêu trên trời trong Đức Kitô, mới trông đảm bảo được sự sống mình.

Dụ ngôn người phú hộ giầu có, khôn ngoan theo kiểu thế gian, tích góp của cải, nhưng rốt cục, thuộc hạng “ngu ngốc”, phải nhận cái kết đắng: “Nội đêm nay, người ta đòi linh hồn ngươi, thì những gì ngươi sắm sẽ về tay ai?” (Lc 12, 20). Và Chúa kết luận: “Kẻ nào thu tích của cải cho mình, mà không lo làm giầu trước mặt Thiên Chúa, thì số phận cũng như thế” (Lc 12, 21).

Lời cảnh báo của Chúa Giê-su, muốn chúng ta được hưởng sự tự do đích thực, làm “tôi, phụng sự” một mình Chúa, đáng được hưởng tình yêu và sự sống muốn đời, vì có lời Chúa phán: “Hãy tìm kiếm Chúa, khi Người còn cho gặp, kêu cầu Người, lúc Người còn ở kề bên” (Is 55, 6).

Thánh Phao-lô, trong bài đọc II, khuyên nhủ các tín hữu gắng sức học biết Đức Kitô, vì họ đã được sống lại làm một với Chúa.

Con đường bồi bổ đức tin là luôn hướng lòng trí về những gì thuộc thượng giới, chứ đừng chú tâm vào những gì thuộc hạ giới.

Thực tại thuộc thượng giới là công chính, thánh thiện, từ bi, nhân hậu, dịu dàng, biết chạnh thương, sống hiệp thông trong tình liên đới, để nên giống Chúa là Đấng chí thánh đã kêu gọi chúng ta sống hiệp thông với Con của Người là Đức Giê-su Kitô, Chúa chúng ta, nhờ Người mà bây giờ chúng ta lãnh nhận ơn giao hòa.

Phao-lô cũng mạnh mẽ đề nghị chúng ta đoạn giao, giết chết những gì thuộc hạ giới, đẩy chúng ta vào vòng nô lệ tội lỗi và sự chết: tham lam, bất công, hận thù, ganh tỵ, chia rẽ, mê tín dị đoan, tôn thờ ngẫu tượng... Những thứ đó làm chúng ta xa Chúa, chuốc lấy án phạt và sự chết.

Thưa anh chị em,

Giáo huấn Lời Chúa hôm nay mời gọi chúng ta:

Một là: khôn ngoan cân nhắc những thực tại trần gian. Tìm kiếm và theo đuổi những gì thiện hảo, hữu ích cho phần rỗi. Đừng quá ham mê thế sự, của cải trần gian, bằng lòng với những gì mình đang có, luôn ý thức: mọi sự sẽ mau qua, chỉ mình Chúa mới tồn tại muôn đời.

Hai là: hướng lòng trí đến những sự trên trời, nơi Đức Kitô đang ngự bên hữu Thiên Chúa, luôn hằng chuyển cầu cho ta bằng mọi phúc lành thiêng liêng trên trời.

Nhiệt tâm sống các nhân đức, nhất là lòng mến Chúa, yêu người. Nhẫn nại sống tình liên đới, cổ võ nếp sống văn hóa toàn thể, góp phần bồi đắp nền văn minh tình thương.

Thực hành những điều kể trên, chúng ta đang làm phải và Thiên Chúa, nguồn mạch tình yêu, sự sống sẽ ở cùng chúng ta luôn mãi.

Xin Chúa chúc lành cho mỗi người chúng ta trong ngày chúa nhật hôm nay! Amen.

63.Chúa Nhật 18 Thường Niên

(Suy niệm của Lm. Nguyễn Hữu Nghĩa)

CÂU HỎI GỢI Ý:

1. Một số người chủ trương: “Có thực mới vực được đạo.” Điều này có mâu thuẫn với lời khuyên của Tin mừng: “Hãy tìm những gì thuộc thượng giới” không?

2. Đừng nhầm lẫn giữa phương tiện và mục đích.

3. Một số phương thế giúp chúng ta luôn hướng thượng.

SUY TƯ GỢI Ý:

1. Xem ra có vẻ mâu thuẫn.

Nếu xét về mặt văn chương thì đoạn văn của Vua Co-he-lét, con Vua Đavit, đạt đểm rất thấp vì đã sử dụng đến 7 lần chữ PHÙ VÂN. Nhưng về nội dung, ông đã lột trần được một sự thực phủ phàng là “Tất cả chỉ là phù vân”. Phù là trôi nổi, huyền ảo. Vân là mây. Phù vân là bèo dạt mây trôi, là hay thay đổi, chóng qua, chóng tàn. Mọi của cải vật chất trên trần gian này, kể cả cuộc sống của mỗi người chúng ta đều là phù vân. Báo chí ngày 26-07-01 đưa tin về vụ hoả hoạn đã thiêu rụi 92 căn nhà tại chợ Năm Căn với biết bao tiếng rên xiết kêu la thảm khốc, có trường hợp muốn đi đến quyên sinh vì tiếc của. Ý thức được điều này, Thánh Phaolô khuyên chúng ta hãy tìm kiếm những gì thuộc thượng giới, nơi Đức Kitô đang ngự bên hữu Thiên Chúa. Rồi đến lượt Đức Giêsu khuyên chúng ta:” Anh em phải coi chừng, phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam, vì không phải hễ ai được dư gia, thì mạng sống người ấy nhờ của cải mà được bảo đảm đâu” (Lc 12, 15). Câu nói của Chúa Giêsu rất đúng ngay cả nghĩa đen. Thật vậy, chính những người giàu có mới bị trộm cướp thanh toán, hãm hại, khi đi đường hoặc lúc canh khuya. Nhưng có người lại chủ trương “Có thực mới vực được đạo”. Nghĩa là trước tiên ta cần phải sống, rồi sau đó mới có khả năng làm gì thì làm. Ý tưởng này cũng đúng vì sống là nhu cầu căn bản của con người. Ai cũng ham sống, sống hạnh phúc và sống thọ. Điều kiện ắt có và đủ cho sự sống là tài sản. Vậy muốn sống phải ra sức làm ra tài sản. Như thế, xem ra có sự mâu thuẫn giữa Lời khuyên của Chúa Giêsu và cuộc sống thực tế cần vật chất của chúng ta?

2. Không lẫn lộn giữa mục đích và phương tiện.

Suy nghĩ kỹ, ta không thấy có chút mâu thuẩn nào giữa thực tế cuộc sống của ta và lời khuyên của Chúa Giêsu. Ngài còn khuyên chúng ta hãy sống và sống dồi dào. Đức đương kim Giáo Hoàng Phaolô II, trong bài đáp từ với Tổng Thống Hoa kỳ G.W. Bush dịp hội kiến ngày 23-07-01 vừa qua, đã nói lên ưu tư của mình về sự chia sẻ của cải vật chất cho mọi người:”… trong đó, toàn dân chúng thế giới đóng góp cách tích cực cho nền thịnh vượng kinh tế chung và cũng phải được chia sẻ hậu quả của chúng …” Không lẽ Đức Giáo hoàng, khi cổ vũ cho việc phát triển kinh tế vật chất, là đi ngược lại với Tin Mừng? Thực ra, Diều Ngài phát biểu còn nói lên Tin Mừng là đàng khác:”…phải giữ mình khỏi mọi thứ tham lam…”(Lc 12, 15a). Tham lam là vơ vén tích lũy của cải về chỉ cho riêng mình, cho đất nuớc và dân tộc mình. Hãy tạo cho mọi người được quyền hưởng lợi từ quả đất là mái nhà chung. Như vậy, không có mâu thuẫn giữa nhu cầu vật chất của con người và lời chỉ dạy của Chúa Giêsu. Chỉ còn một điều là ta không nên lẫn lộn giữa mục đích và phương tiện. Ai cũng ước ao cuộc sống mình trường tồn mãi mãi. Vậy cuộc sống viên mãn mai hậu là mục đích. Còn cuộc sống đời này, với nhu cầu tiền bạc tài sản của nó, phải được xem là phương tiện. Nếu chúng ta xem nó là mục đích thì tự ta, ta đã mâu thuẫn với chính ta, vì:” Trăm năm nào có gì đâu. Chẳng qua một đám cỏ khâu xanh rì. (Kiều).

3. Một số phương thế giúp chúng ta hướng thượng.

– Trước hết, chúng ta phải thấy rõ một sự thực là xã hội mà ta đang sống hết sức thực dụng. Thực dụng có nghĩa la ta chỉ nhắm ích lợi hoặc hiệu quả trước mắt,không cần suy nghĩ tới hệ quả lâu dài. Người ta có thể đổi lấy một chút hư ảo của làn khói bạch phiến để suốt đời vật vả vì nó. Người ta có thể biển thủ để có nhiều tiền cho những canh bạc thâu đêm suốt sáng mà bất chấp những ngày sau đó có thể vào tù ra khám hay thậm chí dựa cột như ông Phạm Huy Phước trước đây. Xa hơn nữa, “Con người” có thể đắm chìm theo những đam mê của cái “CON” (thú tính) mà không đếm xỉa gì đến hậu vận của kiếp “NGƯỜI” sau khi chết. Chúng ta cần phải lội ngược dòng trong sự lạc quan. Có những thân hình lúc la lúc lắc theo điệu nhạc cuồng nhiệt dưới ánh đền sân khấu thì cũng có những con người đang thầm lặng quì chầu trước Thánh Thể để múc nguồn sống vô tận.

– Kế đến, nếu chúng ta nghĩ rằng sự chết đến bất cứ lúc nào, có thể là trong phút giây sắp tới, ta sẽ bớt tham lam của cải vật chất hơn, bớt ham muốn giành dân lất đất hơn. Kinh nghiệm cho thấy, sau mỗi lần vào nhà thương ung bướu, tính tình chúng ta trầm lại, suy tư.

– Cuối cùng, ta nên chiêm niệm Chúa Giêsu trần trụi trên khổ giá. Ngài đã được nâng lên khỏi đất sau khi vứt bỏ tất cả những gì khong cần thiết. Ngài chỉ giữ lại một THÂN XÁC PHỤC SINH.

Nguyện

Lạy Chúa Giêsu, xưa Chúa đã hứa cùng con rằng, khi nào Chúa bị treo lên khỏi đất, Chúa sẽ kéo mọi sự lên cùng Chúa. Giờ đây xin Chúa thực hiện lời hứa ấy với con. Xin cho con luôn can đảm dành sự ưu tiên cho những gì thuộc thượng giới. Sự can đảm này chính là một bảo chứng cho con được vào cõi trường sinh. Amen.