LỜI TẠ ƠN KHIÊM HẠ

Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền

Ca dao Việt Nam có câu:

“Ơn ai một chút chớ quên,

Phiền ai một chút để bên cạnh lòng

Thế nên,

“Ai mà phụ nghĩa quên công,

Thì đeo trăm cánh hoa hồng chẳng thơm”

Dầu biết rằng cảm ơn là việc nên làm nhưng sao ta vẫn ngại ngùng nói lời cảm ơn. Nhất là những người thân trong gia đình, tuy gần nhau nhưng lại rất xa – xa đến nỗi khó mà nói được hai tiếng cảm ơn. Vợ chồng ít dám cảm ơn nhau. Con cái phớt lờ hai tiếng cảm ơn cha mẹ. Cha mẹ thị uy lại càng ít cảm ơn con cái... Ra ngoài xã hội người ta cũng có muôn ngàn lý do để khước từ hai tiếng cảm ơn.

Trên một chuyến xe Buýt có một em bé đang ngồi ở hàng ghế đầu thì thấy một ông lão bước lên xe, đứa bé liền đứng dậy nhường chỗ cho ông lão. Ông lão lẳng lặng ngồi vào ghế em bé. Thình lình em bé quay lại hỏi ông lão: Thưa ông, ông vừa nói gì ạ? Ông lão trợn mắt trả lời: Không, tôi đâu có nói gì đâu! Đứa bé lễ phép nói: Vậy mà cháu tưởng ông nói “cảm ơn” chứ!

Thật đắng lòng khi những người lớn lại ít làm gương cho trẻ nhỏ về hai tiếng cảm ơn. Thật đáng buồn khi nhìn thấy biết bao kẻ “ăn xong chùi mép” vô tư, không chút ngượng ngùng vì “ăn quả quên người trồng cây”. Họ chỉ là loại “qua cầu rút ván”, vong ân! Nếu xã hội toàn những con người bạc nghĩa vô ơn thì thật buồn cho xã hội con người. Nếu hai chữ cảm ơn ít có trên đời thì cuộc đời sẽ chẳng còn những nghĩa cử cao đẹp của lòng biết ơn, của tính vị tha.

Có thể nói một trong những tiếng được kể là đẹp nhất trong kho tàng ngôn ngữ con người, từ đông sang tây, từ bắc tới nam, đó là hai tiếng “cảm ơn”. Hai tiếng thật giản đơn, nhưng lại biểu lộ được nhân cách của con người. Con người biết người biết ta. Con người biết ôn cố tri tân. Đó là con người đáng trân trọng biết bao!

Trong tương quan với Chúa, con người chỉ là tạo vật mọn hèn. Có ân huệ nào không đến từ Thiên Chúa? Con người đã được Thiên Chúa ban cho muôn vàn ơn huệ hồn xác. Nhưng có mấy ai biết khiêm tốn nhìn nhận ân ban của Thiên Chúa để dâng lời tạ ơn? Có mấy ai đã cảm nhận sự bất toàn của mình để nói lời tri ân về những gì mình đang có?

Thiên Chúa là Đấng tốt lành. Ngài luôn làm những điều tốt đẹp nhất cho con người. Con người được tạo dựng để hưởng dùng mọi công trình Ngài tạo dựng. Có thể nói, Ngài tạo dựng muôn loài để cho con người. Dù rằng con người có là chi, thế mà Chúa vẫn yêu thương.

Điều mà Chúa cần nơi con người chính là sự khiêm hạ trước Đấng tạo thành. Sự khiêm hạ sẽ giúp con người không chỉ biết uốn mình mà còn uốn lòng tôn thờ trước Đấng Càn Khôn. Sự khiêm hạ là dấu chỉ cho thấy con người biết mình với những giới hạn, yếu đuối, mỏng dòn nhưng Chúa đã làm biết bao kỳ công nơi con người. Sự khiêm hạ giúp con người dễ dàng sấp mình thờ lạy và tôn vinh Thiên Chúa.

Đây cũng là điều mà người phong hủi trong đoạn tin mừng đã làm. Lòng biết ơn của anh hôm nay không dừng lại ở việc cảm ơn mà điều quan yếu là anh quay đầu lại sấp mình thờ lạy và tôn vinh Chúa. Dù rằng chín người kia đã không quay lại, nhưng số đông không là tất cả. Lương tâm và lòng khiêm hạ đã mách bảo anh quay trở lại để cảm tạ tri ân người đã cứu giúp anh. Chín người kia họ có thể ngại ngùng khi phải cảm ơn, nhưng lòng khiêm hạ nơi anh là nhịp cầu để anh đến với Chúa trong niềm tri ân.

Hóa ra trong cuộc sống lời tri ân cần có sự khiêm hạ. Không có sự khiêm hạ con người sẽ không nhìn thấy sự trợ giúp của tha nhân cũng như của Thiên Chúa để biết sống trong tâm tình tạ ơn. Sự kiêu căng khiến con người chỉ nhìn thấy tài năng của mình, chỉ nhìn thấy công lao của mình mà quên rằng “mưu sự tại nhân – thành sự tại thiên”. Nhờ sự khiêm hạ sẽ đặt con người vào đúng vị trí của loài thọ tạo biết ơn Đấng tạo thành và của con người yếu đuối biết ơn đồng loại của mình.

Có một câu ca mà một thời thơ ấu của tôi vẫn thường nghe hát: “bàn tay ta làm nên tất cả, có sức người sỏi đá cũng thành cơm”. Các thày cô vẫn lấy đó làm ví dụ để nói lên sức mạnh của con người, nhưng thực tế đó chỉ là hoài bão vô vọng của con người. Con người qua mọi thời đại vẫn hoàn toàn bất lực nếu trời không cho “mưa thuận gió hòa”. Bàn tay con người cũng chỉ là “dã tràng xe cát biển đông” nếu không có sự quan phòng của Đấng tạo thành. Trận bão số 10 vừa qua đã càn quét miền Trung thật nặng nề. Dù đã có cả một hệ thống đê điều. Dù đã có cả một đội Phòng Chống Lụt bão, thể nhưng con người hoàn toàn bất lực trước sức mạnh của thiên nhiên. Thế nên, dù người có niềm tin hay không đều phải khiêm tốn nhìn nhận lộc trời thật cần thiết cho con người. Lời cầu “lạy trời mưa xuống” vẫn là lời cầu chân thành của con người qua mọi thời đại. Và như vậy, lời tạ ơn vẫn là lời khiêm hạ đầy chân thành của con người dâng lên Đấng tạo thành.

Là người ky-tô chúng ta luôn nhận ra có một Thiên Chúa quyền năng quan phòng mọi sự, thế nên mọi sự đều là ân ban của Chúa, hãy biết tạ ơn Chúa. Hãy biết khiêm tốn nhìn nhận sự giới hạn của mình đề cảm ơn về lòng tốt của Thiên Chúa vẫn dành cho chúng ta. Đôi khi chúng ta nói:

- Sức khỏe của chúng ta do chúng ta ăn kiêng mà có, thực ra nhiều người còn ăn kiêng hơn chúng ta.

- Trí tuệ do chúng ta học hành mà có, thực ra nhiều người đã học nhiều hơn chúng ta.

- Chức vụ chúng ta do tài năng chúng ta mà có, thực ra nhiều người có tài hơn chúng ta.

Và như vậy: mọi sự chúng ta có là ân ban của Chúa. Hãy biết tạ ơn và sấp mình thờ lạy tôn vinh Đấng tạo thành là Chúa của lòng trí chúng ta. Amen.

15.Đừng quên cảm ơn--Lm. Giuse Tạ Duy Tuyền

Một lần, trong dịp kỷ niệm chịu chức của một linh mục bạn, tôi thấy ấn tượng về lời cảm ơn cuối lễ, một lời cảm ơn thật chân thành, đầy cảm xúc. Cha ấy nói: "Hôm nay, tôi xin cảm ơn tất cả anh chị em trong ban hành giáo giáo xứ, vì trong thời gian qua đã nhiệt thành cống hiến hết sức mình cho giáo xứ và cá nhân tôi, thành quả giáo xứ có được như hôm nay có sự đóng góp công sức của tất cả mọi người". Cha còn tâm sự riêng: "Giáo xứ của tôi có nhiều người giỏi lắm, giỏi hơn tôi nhiều"! Câu chuyện trên đối với nhiều người không có gì là mới, nhưng có mấy lãnh đạo đã nhớ cảm ơn cộng sự viên của mình.

Ở đời người lãnh đạo thường nghĩ mình là "người giỏi nhất", là bề trên thì nghiễm nhiên công lao về mình. Đã là "giỏi nhất" thì thành quả hay công lao chỉ thuộc về lãnh đạo tạo ra. Đã là "giỏi nhất" thì chỉ nghe bề dưới "ca tụng". Đã là "bề trên" thì bề dưới phải phục tùng, nên đâu cần phải cảm ơn kẻ dưới quyền mình. Đây là nguyên nhân cho sự kiêu ngạo, độc đoán, gia trưởng trong con người, thích được tung hô và không biết phải khiêm nhu cảm ơn mọi người. Đây là nguyên nhân khiến nhiều lần chúng ta cũng quên cảm ơn người nhỏ bé hơn chúng ta. Bề trên không cảm ơn bề dưới. Cha mẹ không cảm ơn con cái. Ông chủ không cảm ơn người giúp việc. Khách dự tiệc không cảm ơn người dọn cỗ... Xem ra người bé mọn luôn thiệt thòi mọi sự, kể cả mong đợi lời cảm ơn cũng không?

Xem ra muốn cảm ơn phải biết khiêm nhường. Khiêm nhường để thấy mình nhỏ bé, đáng thương. Khiêm nhường để thấy được quà tặng thật cao quý. Khiêm nhường để thấy hạnh phúc khi được người khác trao ban. Khiêm nhường để nói lời cảm ơn với những ai đã giúp đỡ mình, dù là việc nhỏ nhặt nhất nhưng dầu sao họ cũng vì ta mà hy sinh.

Bài phúc âm hôm nay nói tới những 9 người quên cảm ơn. Con số quên cảm ơn nhiều hơn số biết ơn. Họ không cảm ơn, có thể vì nghĩ rằng đây là bổn phận mà Chúa phải làm? Họ không cảm ơn, có thể vì thói quen chỉ biết đòi hỏi mà không cần báo đáp? Họ không cảm ơn, có thể họ quá tự cao nên không dám cúi xuống nhận ơn và cảm ơn.

Rất may trong 10 người vẫn còn 1 người có lòng khiêm hạ để quay lại cảm ơn. Lòng biết ơn của anh hôm nay không dừng lại ở việc cảm ơn mà điều quan yếu là anh quay đầu lại sấp mình thờ lạy và tôn vinh Chúa. Dù rằng chín người kia đã không quay lại, nhưng số đông không là tất cả. Lương tâm và lòng khiêm hạ đã mách bảo anh quay trở lại để cảm tạ tri ân người đã cứu giúp anh. Chín người kia họ có thể ngại ngùng khi phải cảm ơn, nhưng lòng khiêm hạ nơi anh là nhịp cầu để anh đến với Chúa trong niềm tri ân.

Hóa ra trong cuộc sống lời tri ân cần có sự khiêm hạ. Không có sự khiêm hạ con người sẽ không nhìn thấy sự trợ giúp của tha nhân cũng như của Thiên Chúa để biết sống trong tâm tình tạ ơn. Sự kiêu căng khiến con người chỉ nhìn thấy tài năng của mình, chỉ nhìn thấy công lao của mình mà quên đi sự đóng góp của tha nhân và nhất là tình thương quan phòng của Thiên Chúa.

Thế nên, trong mọi sự hãy biết cảm ơn Chúa, cảm ơn nhau. Vợ chồng hãy cảm ơn nhau vì đã là một phần của nhau để có thể chia sẻ ngọt bùi với nhau. Cha mẹ hãy cảm ơn con cái, vì con cái đã luôn ngoan ngoãn vâng lời. Con cái hãy cảm ơn cha mẹ, vì cả đời cha mẹ đã hy sinh cho ta. Ước gì chúng ta cũng biết khiêm tốn sấp mình thờ lạy cám tạ Thiên Chúa đã rộng ban cho chúng ta muôn vàn ân phúc. Amen.