LÀM SAO ĐỂ CHẤP NHẬN NGƯỜI KHÁC

Hãy tự biết chính mình và đón nhận tha nhân là mệnh lệnh của Lời Chúa trong Chúa nhật thứ VIII thường niên C. Biết người đã là khó, biết chính mình còn khó hơn; đón nhận tha nhân không phải dễ, đón nhận chính mình đôi khi còn là chuyện không thể. Nhưng cho dù thế nào, với ơn Chúa mọi sự đều có thể.

Tự biết mình

Cuộc sống xã hội luôn đẩy con người đi tìm hiểu những gì đang diễn ra xung quanh mình. Tìm hiểu người khác như là thứ bản năng sinh tồn của con người trong cuộc sống dương gian. Nhưng dường như người ta càng cố công tìm hiểu người thì họ càng bị thúc đẩy phải tìm hiểu mình. Và quả thực, ở cuối những con đường suy tư nhân tình thế thái lại là cuộc trở về với chính con người của mình.

Với bộ óc sáng suốt do Trời ban tặng, Triết gia Socrates vĩ đại của Hy Lạp đã phải thốt lên “Hãy tự biết mình”; Tại Đông Phương, Đức Lão tử đã viết trong Đạo Đức Kinh: “Tri nhân giả nghĩa, tự tri giả minh – biết người là khôn, tự biết mình là sáng suốt”; hay như Đức Khổng Tử với con đường xây dựng kỷ cương trật tự xã hội cũng đặt việc biết chính mình là điều quan trọng trước nhất “Tu thân, tề gia, trị quốc, bình thiên hạ”; Con đường giác ngộ của Đức Phật Thích Ca hoàn toàn nằm trong tâm trí của thức giả. Chỉ có sự nhận biết chính mình để tầm soát mọi cung bậc của tình cảm người ta mới có thể tiến đến cảnh giới giác ngộ, ung dung tự tại.

Trong bài Phúc Âm, Đức Giê-su đã dùng hình ảnh mạnh mẽ để nói về thái độ tự biết mình trong cuộc sống: “hãy lấy cái đà ra khỏi mắt mình trước đã”. Trước mọi hoàn cảnh, dù là thất bại hay thành công, người ta dễ dàng nhận ra hình ảnh Đức Giê-su lui vào nơi thanh vắng ở lặng một mình. Giây phút Ngài trở về với chính mình nơi vườn cây dầu trước giờ tử nạn, lột tả con người thực và là Chúa thực trong Giê-su. Dĩ nhiên khi Đức Giê-su trở về với chính mình, Ngài không bắt gặp con người bất toàn tội lỗi, nhưng là trở về với trái tim trọn vẹn yêu thương, tinh tuyền và toàn thánh.

Bao dung đón nhận tha nhân

Nhân vô thập toàn. Khi trở về với chính mình chẳng ai không nhận ra cái dở đang hiện hữu trong ta. Biết cái dở để mà hoàn thiện, biết cái xấu để mà cải hóa con người mình là khởi đầu con đường nên thánh. Nhưng đó cũng là những cánh cửa mở ra với tha nhân, khiến mình bao dung hơn, rộng lượng hơn giống như những người đã bị Chúa Giê-su chất vấn: “Ai trong các ông sạch tội, thì cứ việc lấy đá mà ném trước đi” (Ga 8,7). Họ đã bỏ đi và không kết án người phụ nữ ngoại tình.

Một cách tiêu cực, khi người ta nhận ra mình cũng một phường tội lỗi với tha nhân thì sự hòa đồng, cái bắt tay với đồng loại trở nên dễ dàng hơn. Tích cực hơn, khi trái tim ta trở nên thánh thiện, lòng bao dung của ta rộng mở, ta dễ dàng đón nhận tha nhân hơn. Cuộc sống sẽ trở nên tươi đẹp khi lòng ta đủ rộng để ôm trọn nhân gian.

Đi cho đến cùng của sự toàn thiện chỉ có nơi Thiên Chúa. Chúa Giê-su đã cho thấy lòng bao dung ấy trong những năm tháng ở trần gian. Dù là người tội lỗi đến mức nào, bê tha đến mấy Giê-su cũng không kết án, không ruồng bỏ. Ngài luôn đón nhận, vỗ về, và chữa lành cho họ. Dân chúng nhận xét về Giê-su: “Đây là tay ăn nhậu, bạn bè với quân thu thuế và phường tội lỗi” (Lc 7,35). Lời nhận xét ấy cho thấy cái khác biệt giữa người thường và thánh nhân.

Ơn Chúa giúp ta bao dung

Lời cảnh tỉnh của Chúa Giê-su trong bài Tin Mừng: “Người mù có thể dẫn người mù được chăng? Cả hai lại không sa xuống hố ư?”. Đi theo đường lối của con người thì tất cả kéo nhau xuống vực mà thôi. Trở về với chính mình mà thiếu ánh sáng của Lời Chúa thì chẳng khác gì ta dẫn dắt ta, một thằng mù dẫn một thằng mù mà thôi.

Các Hiền triết trong truyền thống Thánh Kinh đã viết lên những lời nhắn nhủ cho nhân loại: “lời nói là sự thử thách của con người”. Người ta không thể nói những lời tốt đẹp với tha nhân khi trong lòng đang chất đầy lòng thù hận. Lời nói sẽ “vừa lòng nhau” khi tâm hồn chan chứa tình thương. Lời của Chúa trong Tin Mừng đã vang lên rõ nét: “Người hiền, bởi lòng tích chứa điều lành, nên phát xuất sự thiện; và kẻ dữ, bởi tích đầy lòng ác, nên phát xuất điều ác: vì lòng đầy, thì miệng mới nói ra”.

Sự trở về với chính mình giúp ta hiểu được mình, nhưng để được biến đổi ta cần đến Chúa Giê-su: “Cảm tạ ơn Thiên Chúa, Ðấng đã ban cho chúng ta chiến thắng nhờ Ðức Giêsu Kitô”. Thánh Phaolô đã cảm nghiệm thật rõ về con người tội lỗi của mình và ngài cũng thấy rõ sự cần thiết của ơn Chúa. Với Ơn Chúa, ngài đã khuyên chúng ta: “anh em hãy ăn ở bền đỗ và đừng nao núng; hãy luôn luôn thăng tiến trong công trình của Chúa”.

Lạy Chúa, xin giúp con biết con, xin uốn nắn trái tim con, để con có trái tim bao dung trước anh chị em của mình. Và nhờ ơn Chúa, thì con sẽ trở nên hiền từ và đủ sức đón nhận hết thảy mọi người trong yêu thương.

37.Sống những gì Chúa muốn

Những lời trong Bài Tin Mừng hôm nay dường như Chúa muốn nhắm tới các thầy dạy trong đạo Do Thái thời Ngài, tuy nhiên chúng ta cũng có thể tìm ra được một vài áp dụng cho chính chúng ta.

1. Chúa muốn nói rằng muốn hướng đẫn, muốn dạy dỗ người khác thì trước hết phải "biết" điều mình hướng dẫn, mình dạy trước. Vì "mù dắt mù, thì cả hai sẽ lăn cù xuống hố" (Lc 6,39). Mình có biết, có sáng mắt thì mới thấy đường mà hướng dẫn anh em mình.

Bởi thế, điều kiện để được trở thành người hướng dẫn kẻ khác là phải biết mình. Và cách để giúp mình biết mình trước, tốt nhất là phải học và biết lắng nghe, nhất là lắng nghe những người không ưa mình nói về mình.

Một ông vua kia được viên quan cận thần báo cho một tin khẩn như sau:

- Thưa ngài, kẻ đã luôn luôn phê bình chính sách của ngài nay bị bịnh nặng, sắp qua đời, từ nay chúng ta sẽ được yên thân hơn.

Nghe tin báo, thay vì vui mừng thì nhà vua lại ra lệnh cho viên quan đại thần như sau:

- Hãy mau đi tìm vị lương y giỏi nhất nước đến chữa trị cho người bệnh đó. Ta không muốn kẻ đó phải chết, hãy làm mọi cách để cứu sống kẻ đó.

Quan đại thần ngạc nhiên hỏi lại:

- Thưa ngài, người này là người luôn luôn phê bình đường lối cai trị của ngài. Nếu ông ta mà chết đi, thì có lợi cho ngài hơn, cớ sao ngài lại muốn như vậy, và ra lệnh phải tìm đủ mọi cách chữa trị cho người đó sống.

Nhà vua trả lời:

- Chính vì người đó dám lên tiếng phê bình ta, nên ta lại càng phải lo cứu sống người đó. Ta cần một con người can đảm như vậy hơn là những người lúc nào cũng chỉ biết có tung hô vạn tuế.

Chúng ta thường có khuynh hướng thích được khen thưởng hơn là biết lắng nghe những lời thành thật giúp chúng ta thanh luyện khỏi những điều tiêu cực, nhất là khi chúng ta có chút ít quyền hành. Bởi thế, muốn biết rõ về mình nhiều hơn, chúng ta lại càng cần phải có những kẻ can đảm, dám nói cho chúng ta biết những sự thật, điều lầm lỗi của chúng ta, để biết sửa chữa và giúp mình vươn lên.

2. Tiếp đến, Chúa bảo muốn cho lời dạy của mình có sức quyến rũ và thuyết phục được người khác thì phải sống những điều mình dạy trước đã. "Sao anh lại có thể nói với người anh em: 'Này anh, hãy để tôi lấy cái rác trong con mắt anh ra', trong khi chính mình lại không thấy cái xà trong con mắt của mình?- Lấy cái xà ra khỏi mắt ngươi trước đã, rồi sẽ thấy rõ, để lấy cái rác trong con mắt người anh em!"(Lc 6,42)

Trong Tin Mừng chúng ta thấy, khi Chúa muốn dạy điều gì, thì Chúa đã làm trước.

Các việc ở đời cũng vậy.

Cha mẹ muốn con cái siêng năng đạo đức, thì chính cha mẹ hãy siêng năng đạo đức trước. "Chân mình thì lấm mê mê, lại cầm bó đuốc mà rê chân người" thì không được.

Nói tới đây tôi nhớ tới một câu truyện có thật. Truyện thế này:

Năm 16 tuổi, Albert Einstein thường thích làm bạn với những đứa trẻ chỉ thích ham chơi chứ không thích học hành. Vì thế mà việc học hành của cậu ngày càng kém, thậm chí nhiều lần còn phải thi lại.

Một buổi sáng chủ nhật nọ, Einstein chuẩn bị cần câu để đi câu với bọn trẻ đó thì bị bố ngăn lại và nói:

- Con trai, suốt ngày bố thấy con chỉ biết ham chơi, lại còn vài môn phải thi lại. Bố mẹ rất lo cho tương lai của con.

Einstein thản nhiên đáp lại bố:

- Chẳng có gì đáng lo cả bố ạ. Bố thấy đấy, nhiều đứa cũng phải thi lại, đâu phải vì chúng suốt ngày đi chơi?

Bố ân cần nói với Einstein:

- Con trai, con không được nghĩ như thế. Bố kể cho con nghe một câu chuyện ngụ ngôn nhé. Có hai chú mèo nhỏ chơi đùa cạnh ống khói. Vì không cẩn thận nên cả hai đều rơi xuống ống khói, khó khăn lắm chúng mới bò ra ngoài được. Hai chú mèo nhìn nhau, một chú mèo mặt nhem nhuốc bụi khói, còn chú mèo kia thì rất sạch sẽ. Chú mèo sạch sẽ nhìn chú mèo mặt dính đầy khói, tưởng rằng mặt mình cũng bẩn nên vội vàng chạy đi rửa mặt. Còn chú mèo mặt dínhđầy bụi kia tưởng mặt mình sạch nên chạy đến chỗ khác chơi. Những con vật khác nhìn thấy nó đều bỏ chạy tán loạn, tưởng rằng nhìn thấy yêu quái. Con trai, chúng ta không nên coi người khác là chiếc gương của mình, chỉ có mình mới là chiếc gương cho chính mình thôi.

Sau khi nghe bố kể câu chuyện, Einstein xấu hổ đặt cần câu xuống, quay về phòng học.

Vâng! Muốn cho lời nói có uy, có nghĩa là có sức thuyết phục thì ta phải sống trước.

Chúng ta hãy cầu xin Chúa giúp cho mỗi người biết sống những gì Chúa muốn, để chúng ta có thể nên những chứng nhân cho Ngài giữa cuộc sống hôm nay. Amen.