HÃY YÊU KẺ THÙ VÀ LÀM ƠN CHO KẺ GHÉT ANH EM

(Suy niệm của Lm. Alfonso)

Tin mừng Lc 6: 27-38 Là Kitô hữu, chúng ta được mời gọi tiến thêm một bước, vì chúng ta có Chúa Kitô trong lòng: “Anh em hãy yêu kẻ thù, hãy làm ơn và cho vay mà chẳng hề hy vọng được đền trả..."

Suy niệm:

Nói đến kẻ thù thì thường chúng ta lên án, kinh tởm, trốn chạy, tránh mặt... Người ta xem là kẻ thù là người không đội trời chung, có nó thì không có tôi... Đó chỉ là suy nghĩ của thế gian, còn với người của Chúa, người thuộc về Chúa, chúng ta được mời gọi sống bao dung hơn.

Bài đọc trích sách Samuel quyển I cho chúng ta bối cảnh Saolê vì ghen tức, tìm cách sát hại Đavid. Ông đem ba ngàn quân sĩ tinh nhuệ của Israel kéo xuống hoang địa Ziphô để vây bắt Ðavít. Ban đêm Ðavíd và Abisai đến nơi quân sĩ của vua đóng, Saolê thì đang nằm ngủ trong lều, cây giáo của ông thì cắm xuống đất ở phía đầu, nhưng rồi Ðavíd chỉ lấy cây giáo và bình nước ở phía đầu của Saolê trong khi mọi người vẫn ngủ say. Ðavít đã làm một việc nghĩa đáng khâm phục với người đang lùng giết hại mình khi sang phía bên kia, đứng trên ngọn núi đàng xa, ngài hô lên rằng: "Chúa sẽ báo đáp cho mỗi người tuỳ theo sự công minh và thành tín cuả họ, vì hôm nay Chúa trao đức vua trong tay tôi mà tôi không nỡ ra tay giết đấng được Chúa xức dầu".

Vâng, đó cũng chính là giáo huấn của Chúa Giêsu. Không chỉ dạy chúng ta biết yêu mến những người thân cận, người yêu mến mình nhưng Chúa dạy ta còn cần phải yêu mến cả những người làm hại đến ta nữa. Yêu mến những người thân cận, kẻ yêu thương mình, làm ơn cho kẻ làm ơn cho mình, cho vay mà hy vọng đòi lại được, thì làm gì còn ân với nghĩa. Những người lương dân bên ngoài cũng làm được như thế mà, vậy chúng ta là Kitô hữu có hơn được gì đâu?

Là Kitô hữu, chúng ta được mời gọi tiến thêm một bước, vì chúng ta có Chúa Kitô trong lòng: “Anh em hãy yêu kẻ thù, hãy làm ơn và cho vay mà chẳng hề hy vọng được đền trả. Như vậy, phần thưởng dành cho anh em sẽ lớn lao, và anh em sẽ là con Ðấng Tối Cao, vì Người vẫn nhân hậu với cả phường vô ân và quân độc ác.” Tục ngữ Việt Nam chúng ta có câu: “Con nhà tông không giống lông cũng giống cánh”, vậy chúng ta được Chúa Giêsu mời gọi “Anh em hãy có lòng nhân từ, như Cha anh em Ðấng nhân từ.” Một điều tưởng chừng như vô lý không thể thực hiện được, nhưng không phải là không thể.

Vào 5g17’ chiều ngày 13/5/1981, tại quảng trường Thánh Phêrô, Mehmet Ali Ağca, một sát thủ được các lực đen tối thuê ám sát Đức Gioan Phaolô II. Tên “sói xám” thứ 23 là xạ thủ chuyên nghiệp, ở đằng sau dãy đầu tiên, rất bình thản và dứt khoát; mục tiêu của sát thủ là không phương tiện đề kháng, không có lối thoát, ra tay không thương xót, chỉ cách Đức Thánh cha không đầy 3m. Cuộc tấn công xảy ra trong khi Đức Gioan Phaolô II đang đứng trong một chiếc xe và đi chào thăm, bắt tay tín hữu tại quảng trường. Bốn tiếng súng đột nhiên vang lên và ngài ngã quỵ bên ngoài Vương cung thánh đường Thánh Phêrô (thành Vatican), trong sự hoảng loạn của mọi người xung quanh. Xe cứu thương nhanh chóng đưa ngài đến bệnh viện Gemell trong tình trạng nguy kịch. Một y tá kể lại trước khi các bác sĩ gây mê để tiến hành phẫu thuật, Đức Giáo hoàng đã nói: “Sao họ có thể làm việc này”? Ngài bị trúng 2 phát đạn ở vùng bụng, phải trải qua một ca phẫu thuật kéo dài khoảng hơn 5 tiếng đồng hồ trong khi hàng triệu tín hữu đều cầu nguyện cho ngài.

Cảnh sát cho biết trước đó Mehmet Ali Agca đã bị kết tội vì sát hại biên tập viên của một tờ báo ở Thổ Nhĩ Kỳ vào tháng 2/1979, tuy nhiên Agca đã trốn thoát khỏi nhà tù vào cuối năm đó. Ngày 20/7/1981, phiên tòa xét xử Agca được diễn ra, tay súng bị kết án tù chung thân. Nhưng hai năm sau biến cố ấy, Đức Giáo hoàng Gioan Phaolô II bình phục và đã đến thăm Agca trong nhà tù ở Roma vào ngày 27/12/1983. Ngài và người đã ám sát ngài ngồi nói chuyện thân mật trong tù. Với một thái độ trìu mến, Đức Thánh Cha nghiêng người về phía kẻ đã ám sát mình, và sau đó ngài đã quyết tâm giữ kín nội dung cuộc nói chuyện này. Ngài đã tuyên bố tha thứ cho hành động của Agca, và đã can thiệp để Agca được trả thự do vào năm 2000. Sau đó, Agca còn bị dẫn độ về Thổ Nhĩ Kỳ và phải ngồi tù vì sát hại một biên tập viên báo trước đây, song đã được thả vào năm 2010 do một số lệnh đặc xá.

Qua việc tập luyện các nhân đức Kitô giáo, con người ngày càng đạt tới sự trưởng thành con người Kitô hữu. Có thể nói, đoạn Tin Mừng hôm nay là một viên ngọc, vén mở một lý tưởng mà người Kitô hữu phải vươn tới. Abraham Lincon, vị tổng thống Kitô giáo của nước Mỹ cũng nói, “Chúng ta chỉ có thể tiêu diệt kẻ thù bằng cách biến kẻ thù thành bạn hữu”."Hãy yêu kẻ thù": kẻ thù tôi chẳng đâu xa, ngày ngày tôi vẫn gặp. Đó nhiều khi không phải là kẻ cầm dao muốn sát hại mình nhưng là người vu khống mình. Đó nhiều khi không là kẻ tát vào mặt mình nhưng là người nói xấu sau lưng mình, bằng mặt nhưng không bằng lòng. Đó là người không đoạt áo của mình nhưng tìm cách bêu rếu mình. Đó là những người hay làm phiền và lợi dụng mình, Đó là những người tự nhiên mình không ưa, hay không ưa mình.

Chúa Giêsu không đòi chúng ta yêu kẻ thù như yêu người thân, vì về mặt tình cảm, chuyện đó khó thực hiện. Nhưng Người mời gọi mỗi chúng ta yêu bằng hành động: “Anh em đừng xét đoán, thì anh em sẽ không bị Thiên chúa xét đoán. Anh em đừng lên án, thì sẽ không bị Thiên Chúa lên án. Anh em hãy tha thứ, thì sẽ được Thiên Chúa thứ tha. Anh em hãy cho, thì sẽ được Thiên Chúa cho lại.” Cho không có nghĩa phải là vật chất mà đơn giản có khi chỉ là một nụ cười, một cái nhìn thiện cảm, một lời cầu nguyện cho họ thay đổi và chính chúng ta cũng được biến đổi.

Khi làm điều tốt như thế, ít ra chính mình được giải phóng khỏi cái tôi ăn miếng trả miếng. Khi yêu kẻ thù bằng những hành động tử tế, chúng ta không còn coi họ là kẻ thù của mình nữa, mà là những người anh chị em cũng đáng thương bên cạnh chúng ta vậy. Dần dần, tình cảm của tôi đối với họ cũng biến đổi. Thiết nghĩ, đó chẳng phải là một hành động giả hình, nhưng là một nỗ lực thắng vượt tình cảm tự nhiên, chẳng phải là một hành vi của kẻ nhu nhược, nhưng là dấu hiệu của lòng can đảm dám bỏ qua cho nhau.

Lạy Thiên Chúa là Cha, xin cho con ý thức mình là Kitô hữu, được mời gọi sống nhân hậu như Cha trên trời. Và chính Cha đã diễn tả tình yêu ấy qua Đấng Cứu Thế, Người đến để yêu thương và cứu chuộc con người, Người đến để tha thứ và canh tân thế giới này, xin cho con nhận ra chỉ có tình yêu mới làm cho con người ta biến đổi nên tốt hơn. Amen.

22.Công lý Chúa

(Suy niệm của Lm. Vũ Đình Tường)

Ai trong chúng ta cũng có kinh nghiệm có lúc mình là nạn nhân của bạo hành, lúc khác mình lại gây bạo hành làm tổn thương đến danh dự người khác. Bạo hành gây ra hoặc do lời nói hoặc do việc làm. Khi đau khổ do bạo hành xẩy ra cần phải tìm cách giải quyết. Theo thói thường xã hội quan niệm công bằng theo nghĩa: có ăn, có trả; làm lỗi tất phải thường. Gây thiệt hại, đương nhiên phải đền bù. Đức Kitô dậy các môn đệ cách đối xử cách lành mạnh, cao thượng hơn. Ngài kêu gọi tránh dữ, làm lành; tránh trả đũa nhưng gây thiện cảm. Gây thiện cảm với người làm cho mình đau khổ là điều tưởng khó hơn ngồi tù ngục tối. Theo Đức Kitô, gây thiện cảm không phải là cách hành xử cao thượng mà chính là lối sống của người Kitô hữu. Để giao hoà với kẻ nhục mạ, làm khổ mình, Kitô hữu cần sức mạnh nội tâm qua cầu nguyện, phải can đảm đánh thắng cái tôi trong mình và í chí kiên quyết mới có thể thực hiện được điều đó.

Đức Kitô kêu gọi 'hãy yêu mến kẻ thù' c.27 bởi Kitô hữu cần có thái độ sống, không phải theo lề thói xã hội, mà sống theo gương Thầy Chí Thánh. Hành xử theo gương Đức Kitô chính là không vui mừng khi thấy kẻ làm hại mình gặp đau khổ, trái lại Kitô hữu hãy 'làm ơn cho kẻ ghét anh em'. c. 27b.

Thứ đến 'chúc lành cho kẻ nguyền rủa anh em' c.28a bởi vì thù oán gây chiến tranh; trong khi chúc lành và tha thứ kiến tạo hoà bình.

Quan trọng hơn cả là 'cầu nguyện cho kẻ vu khống anh em' c.28b. Sức mạnh của cầu nguyện không phải chỉ mang ơn phúc đến cho người mình cầu cho mà chính người cầu nguyện được hưởng ân phúc Chúa ban. Lời cầu giúp Kitô hữu nhận biết không phải nhu cầu của riêng mình, mà giúp nhận ra nhu cầu của kẻ làm hại mình. Họ có đau khổ riêng của họ và chính những đau khổ tiềm ẩn đó là nguyên nhân dẫn đến hành động làm hại người khác. Nhận biết đau khổ của kẻ làm hại mình là bước đầu dẫn đến tha thứ, giao hoà. Sức mạnh của cầu nguyện còn làm cho người làm hại ta nhận biết cái sai trái của chính cá nhân họ và từ đó họ tìm cách thay đổi lối sống tốt lành hơn.

Công lí Đức Kitô truyền dậy không phải là kết án hay luận phạt mà chính là tha thứ và yêu thương. Thiếu đời sống cầu nguyện sẽ rất khó tha thứ bởi tự ta không thể tha thứ dễ dàng cho kẻ làm hại mình. Cần ơn Chúa. Với ơn Chúa thì mọi sự đều có thể bởi lúc đó ta không còn phải tự sức riêng mình, mà có ơn Chúa phù trợ, thúc đẩy việc giao hoà trở nên dễ dàng hơn, dễ thực hiện hơn. Thánh Phaolô đã khẳng định điều trên khi Ngài viết:

Có Thiên Chúa bênh đỡ chúng ta, ai còn chống lại được chúng ta'. Rm 8,31

Trả thù, trả đũa chính là hành xử cùng cung cách xã hội quan niệm về công lí. Trả đũa hay trả thù dễ hơn là tha thứ và đại đa số chọn cách dễ. Thực ra, trả đũa là đồng hoá mình thành một thành phần của kẻ làm hại ta. Hành xử cùng cung cách xã hội không phải là cách Đức Kitô hướng dẫn. Đời sống Kitô hữu không theo thói thường là kết án, hay đầy ải, tù đầy mà chính là tha thứ và yêu thương. Đây chính là cách Đức Kitô đối xử với người phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội ngoại tình: 'Tôi không lên án chị đâu, chị về đi và từ nay đừng phạm tội nữa' Gn 8,11.

Món quà cao quí nhất Kitô có để cho đó là món quà tha thứ. Tha thứ cho lỗi lầm riêng mình và tha thứ cho lỗi lầm của anh em. Kẻ giầu có, quyền thế trong xã hội thường cố gắng có thêm tiền, thêm quyền mà ít quan tâm đến như cầu của người nghèo khó. Kết quả là kẻ giầu càng giầu, kẻ nghèo càng đói. Đức Kitô dậy các Kitô hữu cách sống tha thứ và yêu thương để thay đổi quan niệm sống trong xã hội.