Gia Đình Trong Ý Hướng Của Thiên Chúa

Gia Đình
TRONG Ý HƯỚNG CỦA THIÊN CHÚA

I. Dẫn vào Phụng vụ

Cách nay vài tháng có một bài báo cho biết là có hơn 50 % các gia đình Mỹ không còn sống theo tiêu chuẩn truyền thống tức không còn đầy đủ cha mẹ và con cái. Các gia đình này hoặc là cha mẹ đã bỏ nhau, hoặc là chỉ có mẹ hay chỉ có cha với con cái. Đó là kết quả của một cuộc điều tra về tình trạng hiện nay của các gia đình Mỹ. Còn ở Việt Nam và Trung Quốc thì vấn đề phá thai đang là một thảm họa về mặt đạo đức, khiến nhiều người, nhiều giới phải lo ngại và lên tiếng báo động (1).

Dường như trên thế giới, chưa bao giờ gia đình bị khủng hoảng trầm trọng như bây giờ. Vì thế mà việc Hội Thánh đề cao Gia Đình Na-da-rét làm gương mẫu cho các gia đình Ki-tô hữu, đáng được mọi người chúng ta tích cực hưởng ứng để duy trì và xây dựng các giá trị tốt lành, thánh thiện của gia đình theo ý hướng của Thiên Chúa và tránh thảm họa khôn lường cho các gia đình và cho cả nhân loại trong tương lai.

II. Lắng nghe & Tìm hiểu Lời Chúa trong ba bài Thánh kinh

2.1 Lắng nghe Lời Chúa trong ba bài Thánh Kinh:

Bài đọc I: Hc 3,3-7.14-17: Nghĩa vụ của con cái đối với cha mẹ

3Ai thờ cha thì bù đắp lỗi lầm, 4 ai kính mẹ thì tích trữ kho báu. 5 Ai thờ cha sẽ được vui mừng vì con cái, khi cầu nguyện, họ sẽ được lắng nghe. 6 Ai tôn vinh cha sẽ được trường thọ, ai vâng lệnh Đức Chúa sẽ làm cho mẹ an lòng. 7 Người đó phục vụ các bậc sinh thành như phục vụ chủ nhân.

14Vì lòng hiếu nghĩa đối với cha sẽ không bị quên lãng, và sẽ đền bù tội lỗi cho con. 15 Thiên Chúa sẽ nhớ đến con, ngày con gặp khốn khó, và các tội con sẽ biến tan như sương muối biến tan lúc đẹp trời. 16 Ai bỏ rơi cha mình thì khác nào kẻ lộng ngôn, ai chọc giận mẹ mình, sẽ bị Đức Chúa nguyền rủa. 17 Con ơi, hãy hoàn thành việc của con một cách nhũn nhặn, thì con sẽ được mến yêu hơn người hào phó.

Bài đọc 2: Cl 3,12-21: Chỉ thị chung cho các tín hữu và chỉ thị riêng cho đời sống gia đình

12Anh em là những người được Thiên Chúa tuyển lựa, hiến thánh và yêu thương. Vì thế, anh em hãy có lòng thương cảm, nhân hậu, khiêm nhu, hiền hòa và nhẫn nại. 13 Hãy chịu đựng và tha thứ cho nhau, nếu trong anh em người này có điều gì phải trách móc người kia. Chúa đã tha thứ cho anh em, thì anh em cũng vậy, anh em phải tha thứ cho nhau. 14 Trên hết mọi đức tính, anh em phải có lòng bác ái: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo. 15 Ước gì ơn bình an của Đức Ki-tô điều khiển tâm hồn anh em, vì trong một thân thể duy nhất, anh em đã được kêu gọi đến hưởng ơn bình an đó. Bởi vậy, anh em hãy hết dạ tri ân. 16 Ước chi lời Đức Ki-tô ngự giữa anh em thật dồi dào phong phú. Anh em hãy dạy dỗ khuyên bảo nhau với tất cả sự khôn ngoan. Để tỏ lòng biết ơn, anh em hãy đem cả tâm hồn mà hát dâng Thiên Chúa những bài thánh vịnh, thánh thi và thánh ca, do Thần Khí linh hứng. 17 Anh em có làm gì, nói gì, thì hãy làm hãy nói nhân danh Chúa Giê-su và nhờ Người mà cảm tạ Thiên Chúa Cha.

18Người làm vợ hãy phục tùng chồng, như thế mới xứng đáng là người thuộc về Chúa. 19 Người làm chồng hãy yêu thương chứ đừng cay nghiệt với vợ. 20 Kẻ làm con hãy vâng lời cha mẹ trong mọi sự, vì đó là điều đẹp lòng Chúa. 21 Những bậc làm cha mẹ đừng làm cho con cái bực tức, kẻo chúng ngã lòng.

Bài Tin Mừng: Lc 2,41-52: Đức Giê-su ngồi giữa các bậc thầy Do Thái - Đức Giê-su sống ẩn dật tại Na-da-rét

41Hằng năm, cha mẹ Đức Giê-su trẩy hội đền Giê-ru-sa-lem mừng lễ Vượt Qua. 42 Khi Người được mười hai tuổi, cả gia đình cùng lên đền, như người ta thường làm trong ngày lễ. 43 Xong kỳ lễ, hai ông bà trở về, còn cậu bé Giê-su thì ở lại Giê-ru-sa-lem, mà cha mẹ chẳng hay biết. 44 Ông bà cứ tưởng là cậu về chung với đoàn lữ hành, nên sau một ngày đường, mới đi tìm kiếm giữa đám bà con và người quen thuộc. 45 Không thấy con đâu, hai ông bà trở lại Giê-ru-sa-lem mà tìm.

46Sau ba ngày, hai ông bà mới tìm thấy con trong Đền Thờ, đang ngồi giữa các thầy dạy, vừa nghe họ, vừa đặt câu hỏi. 47 Ai nghe cậu nói cũng ngạc nhiên về trí thông minh và những lời đối đáp của cậu. 48 Khi thấy con, hai ông bà sửng sốt, và mẹ Người nói với Người: "Con ơi, sao con lại xử với cha mẹ như vậy? Con thấy không, cha con và mẹ đây đã phải cực lòng tìm con!" 49 Người đáp: "Sao cha mẹ lại tìm con? Cha mẹ không biết là con có bổn phận ở nhà của Cha con sao?" 50 Nhưng ông bà không hiểu lời Người vừa nói.

51Sau đó, Người đi xuống cùng với cha mẹ, trở về Na-da-rét và hằng vâng phục các ngài. Riêng mẹ Người thì hằng ghi nhớ tất cả những điều ấy trong lòng. 52 Còn Đức Giê-su ngày càng thêm khôn ngoan, thêm cao lớn và thêm ân nghĩa đối với Thiên Chúa và người ta.

2.2 Trong ba bài Thánh Kinh trên, chúng ta khám phá ra Thiên Chúa là Đấng nào?

Bài đọc 1 (Hc 3,3-7.14-17) là những lời của Sách Huấn Ca nói về nghĩa vụ của những kẻ làm con đối với cha mẹ và về giá trị cao cả của các nghĩa vụ ấy. Những giáo huấn trên rất phù hợp với tinh thần Đạo Hiếu của người Á Đông nói chung và của người Việt Nam nói riêng. Cao điểm của ý nghĩa và hiệu quả của nghĩa vụ làm con là tội lỗi sẽ được tha cho những người con có lòng hiếu nghĩa đối với cha mẹ.

Trong đoạn Sách Huấn Ca 3,3-7.14-17 trên, chúng ta khám phá ra Thiên Chúa là Đấng, đã vì yêu thương con người, nên chăm lo cho mỗi một người sinh ra có cha có mẹ, có mái ấm gia đình, có người yêu thuơng, chăm sóc. Vì thế mà con cái có nghĩa vụ phải thảo hiếu với cha mẹ, phải tôn trọng, biết ơn và giúp đỡ cha mẹ.

Bài đọc 2 Bài đọc 2 (Cl 3,12-21) là những lời khuyên nhủ và dẫn giải chí lý của Thánh Phao-lô Tông đồ về lối sống và cách đối xử với nhau giữa những người Ki-tô hữu đều là con cái Thiên Chúa và là anh chị em với nhau. Cách riêng những người sống trong cùng một gia đình có thêm mối liên hệ ruột thịt (cha mẹ / con cái, vợ /chồng) thì lại càng phải thương yêu nhau hơn nữa.

Qua đoạn thư Cl 3, 12-21 trên, chúng ta nhận ra Thiên Chúa là Tình Yêu. Vì là Tình Yêu nên Thiên Chúa muốn mối giây liên kết mọi người với nhau là BÁC ÁI, YÊU THƯƠNG, từ trong gia đình, cộng đoàn cho đến ngoài xã hội.

Bài Tin Mừng (Lc 2,41-52) là tường thuật về một biến cố “bất ngờ” đã xẩy ra trong thời niên thiếu của Chúa Giê-su. Biến cố này lại xẩy ra tại Đền Thờ Giê-ru-sa-lem là nơi phượng thờ Thiên Chúa của dân tộc Ít-ra-en, nên có một ý nghĩa đặc biệt.

Thật vậy, qua đoạn Phúc Âm Lc 2,41-52 này, Chúa Giê-su hé mở cho biết Thiên Chúa là Cha (thật) của Ngài và Ngài có nghĩa vụ phải chăm lo cho công việc mà Cha Ngài giao phó. Nhưng đây mới chỉ là khởi đầu, nên sau sự kiện “bất thường” này, Chúa Giê-su tiếp tục những năm tháng sống âm thầm, ẩn dật ở Na-da-rét, trong vâng phục cha mẹ Ngài là Đức Ma-ri-a và thánh Giu-se và không ngừng phát triển về mọi mặt: thể lý, trí tuệ và tâm linh tức mối tương quan với Thiên Chúa và với mọi người xung quanh.

2.3 Qua ba bài Thánh Kinh trên, Thiên Chúa muốn gửi sứ điệp gì cho chúng ta?

Sứ điệp của Lời Chúa hôm nay có hai phần:

Phần thứ nhất: Vì Thiên Chúa là Tình Yêu, vì Ngôi Hai Thiên Chúa nhập thể làm người để thể hiện Tình Yêu của Thiên Chúa đối với loài người, nên Thiên Chúa Cha và Chúa Giê-su muốn những người được tuyển chọn và thánh hiến là các Ki-tô hữu, sống Bác Ái Yêu Thương trong đời sống gia đình, cộng đoàn và xã hội để làm chứng cho Thiên Chúa là Tình Yêu.

Phần thứ hai: Vì Chúa Giê-su là Ngôi Hai Thiên Chúa nhập thể làm người, đã sống đời sống gia đình, đã chu toàn nghĩa vụ làm con đối với cha mẹ Ngài là Đức Ma-ri-a và thánh Giu-se và với Cha (thật) của Ngài là Thiên Chúa mà Ít-ra-en tôn thờ, nên Chúa Giê-su đã trở thành “mẫu” cho tất cả mọi người làm con trong vâng phục cha mẹ và phát triển hài hòa về “Lý-Trí-Tâm” và tương quan xã hội (2).

III. Sống Lời Chúa hôm nay

Để thực thi sứ điệp Lời Chúa hôm nay, chúng ta thử “nhìn lại” xem các mối tương quan của cá nhân, gia đình và cộng đoàn của chúng ta hiện nay như thế nào? Câu hỏi chung là: mỗi người chúng ta có mối tương quan nào với Thiên Chúa? với các cá nhân và tập thể khác (nhóm, hội đoàn)? với cha mẹ, vợ/chồng và con cái của mình? Cụ thể cho từng tương quan, là:

Với Thiên Chúa: Chúng ta có biết sống trong tâm tình cảm tạ, ngợi khen và vâng phục Thiên Chúa như một người con hiếu thảo, theo gương của Chúa Giê-su Ki-tô không?

Với mọi người (tuơng quan xã hội): Chúng ta có biết sống tinh thần yêu thương, tôn trọng, liên đới và tương thân tương ái với hết mọi người / nhóm người như Chúa dạy không?

Với cha mẹ: Chúng ta có biết sống trong tâm tình biết ơn, vâng phục và hiếu thảo với cha mẹ là những người đã sinh ra chúng ta và đã giúp chúng ta biết được Thiên Chúa không?

Với vợ hay chồng: Chúng ta có biết sống tinh thần yêu thương, bình đẳng và tương trợ đối với người bạn đời theo ý hướng của Thiên Chúa và ý nghĩa của Bí Tích Hôn Phối mà Giê-su Ki-tô đã thiết lập không?

Với con cái: Chúng ta có biết sống tình phụ / mẫu tử, yêu thương và chăm lo cho con cái theo ý hướng của Thiên Chúa là Cha Yêu Thương không?

IV. Cầu nguyện (có thể dùng làm Lời nguyện Giáo dân)

1. Lạy Thiên Chúa Cha là Đấng tạo dựng vũ trụ muôn loài. Chúa đã dựng nên con người có nam có nữ. Chúa muốn giữa họ phải có mối tương quan yêu thương, bình đẳng và hỗ trợ cho nhau. Chúng con cảm tạ, ngợi khen và chúc tụng Cha về kế hoạch và ý hướng tốt đẹp ấy. Lạy Chúa xin nghe lời chúng con. Xin Chúa nhận lời chúng con.

2. Lạy Chúa Giê-su Ki-tô, Chúa đã đến trần gian để rao giảng và làm chứng cho Tình Yêu của Thiên Chúa. Chúa muốn giữa mọi người tín hữu phải có mối tương quan yêu thương, tôn trọng và liên đới chặt chẽ với nhau. Chúng con cảm tạ, ngợi khen, chúc tụng Chúa về giới răn riêng của Chúa là Yêu Thương. Lạy Chúa xin nghe lời chúng con. Xin Chúa nhận lời chúng con.

3. Lạy Chúa Giê-su là Đấng đã lập Bí Tích Hôn Phối để kết hợp vợ chồng với nhau và nâng đỡ họ trong đời sống hôn nhân gia đình để họ nên thánh. Chúng con cảm tạ, ngợi khen, chúc tụng Chúa về ơn gọi và ân sủng riêng mà Chúa ban cho các cặp vợ chồng. Lạy Chúa xin nghe lời chúng con. Xin Chúa nhận lời chúng con.

4. Lạy Chúa Giêsu Ki-tô là Đấng đã sống trong gia đình, đã chu toàn nghĩa vụ làm con và đã phát triển Lý-Trí-Tâm và tương quan xã hội cách hài hòa. Chúng con cảm tạ, ngợi khen, chúc tụng Chúa, vì Chúa là mô hình (mẫu) phát triển cho mọi người chúng con. Lạy Chúa xin nghe lời chúng con. Xin Chúa nhận lời chúng con. Amen.