CHÚNG TA LÀ CON TRONG CON THIÊN CHÚA.

Kính thưa...

Tước vị “con” được nhìn nhận hoặc do việc sinh thành (cha mẹ sinh con), hoặc do luật định (con theo luật, con nuôi...).

Ý niệm cha/con nói lên mối tương quan rất mật thiết giữa hai con người, đến nỗi niềm vui, hạnh phúc, nỗi buồn, của người này thì cũng là của người kia, và nếu cần phải hy sinh đến chết cho nhau, họ cũng sẵn sàng đón nhận, không hề so đo, tính toán.

Bên cạnh mối tương quan cha/con dựa trên những yếu tố tự nhiên, phụng vụ hôm nay còn chỉ cho chúng ta mối tương quan cha/con giữa Thiên Chúa và con người, có được nhờ sự chết và phục sinh của Chúa Giê-su. Mối tương quan này không đặt nền tảng trên những tiêu chí nhân sinh, nhưng trên bình diện ân sủng, được ban tặng do tình yêu và lòng thương xót của Cha trên trời.

Phụng vụ lễ Chúa Giê-su chịu phép rửa cử hành hôm nay, diễn tả chiều kích ân sủng được ban tặng cho nhân loại cách vô ngần, vô lượng, cốt để nâng con người tới tận trời cao trong phẩm vị được làm con Thiên Chúa.

Bài đọc I, trích từ sách ngôn sứ Isaia, loan báo chân dung người “tôi trung” của Chúa, được ban tặng muôn vàn ân huệ, xứng với phẩm giá “Con Thiên Chúa”. Hồng ân Thánh Thần nâng người tôi trung lên hàng con cái, đồng thời trao ban sứ vụ để người con đó trở thành thừa sai lòng thương xót Chúa Cha: Ta đổ thần khí Ta trên nó, đã gọi tên, đã cầm tay dẫn nó theo đường lối của Ta (cf. Is 42, 1-7).

Thành ngữ: “đổ thần khí Ta trên người” diễn tả hai chiều kích của hoạt động thần linh:

1. Mối tương quan nội tại ba ngôi: nhờ Thánh Thần, Chúa Cha nhiệm sinh Chúa Con đồng bản tính với mình, biểu đạt trong Cha tình phụ tử và tỏ hiện nơi Con tình con thảo. Thánh Thần làm cho chúng ta nghe được tiếng êm ái ngọt ngào đến ngất ngây, kỳ diệu của Chúa Cha nói với Chúa Con: “Con là con của Cha, hôm nay, Cha đã sinh ra con” (Lc 3, 22).

2. Mối tương quan đối với nhân loại: Nhờ Thánh Thần, người tôi trung của Chúa trở nên ngoan hiền, khiêm tốn, dễ dậy, vâng phục trong mọi hoàn cảnh, nhất là kiên tâm, can đảm, làm chứng cho mọi người lòng thương xót Chúa Cha. Isaia viết về người: “cây lau bị giập, không nỡ bẻ, tim đèn leo lét, chẳng nỡ tắt đi” (Is 42, 3), trót cả cuộc đời chỉ lo sao chu toàn ý Cha và mưu cầu hạnh phúc cho mọi sinh linh.

Người tôi trung ấy là Giê-su, hôm nay bước xuống dòng chảy Jordan để làm một cử chỉ có tính biểu tượng, quen gọi “Chúa Giê-su chịu phép rửa”.

Đâu là ý nghĩa đích thực của biến có này ?

Giê-su chịu phép rửa không phải vì ngài là tội nhân, nhưng vì liên đới với con người tội lỗi. Người gánh lấy tội lỗi thế gian để đốt cháy nó trên bàn thờ thập giá.

Phép rửa của Chúa Giê-su tiên báo việc tự hiến, tự hủy đến cùng kiệt vì sự sống trần gian. Chịu phép rửa là để cam kết sống vâng phục thánh ý Cha trong mọi sự: của ăn của Ngài là làm theo ý Cha, Đấng đã sai Ta.

Giê-su hòa vào dòng người xuống sông Gio-đan để xin Gio-an làm phép rửa cốt để thần tính Người thánh hóa dòng nước, mà nước là nguồn sự sống, thánh hóa nước là thánh hóa sự sống trần gian. Nước của dòng sông Gio-đan sẽ chảy vào biển cả để tất cả đều được thánh hóa và đổi mới.

Bài Phúc Âm ghi nhận, khi Chúa Giê-su bước ra khỏi dòng nước thì “Trời” bỗng nhiên mở ra và có tiếng Chúa Cha tuyên phán: “Đây là Con Ta yêu dấu, Con đẹp lòng Ta mọi đàng, các ngươi hãy nghe lời Người” (Mc 1, 11).

Trời mở ra diễn tả sự hiệp thông trọn vẹn với Thiên Chúa mà xưa kia vì cớ Adam cửa ấy đã bị đóng lại.

Đức cố giáo hoàng J-P. II giải thích mầu nhiệm hiệp thông được thực hiện trong Chúa Giê-su: Ngôi Lời một khi đã làm người, thì đời đời làm người, ngay cả khi ngự bên hữu Chúa Cha, Ngài cũng là một con người, nên hy vọng có chỗ cho chúng ta trong gia đình Ba Ngôi Thiên Chúa.

Như vậy, trong tư cách là Ngôi Lời nhập thể, Giê-su trở nên khuôn mẫu cho nhân loại trong việc chuyên chăm lắng nghe và thực thi Lời Chúa. Trở nên giống Giê-su trong mọi sự, người môn đệ cũng trở con yêu của Cha trên trời, vì trong Giê-su, chúng ta thực sự là con Thiên Chúa, xứng đáng thừa hưởng hạnh phúc Nước Trời.

Mừng lễ Chúa Giê-su chịu phép rửa hôm nay, chúng ta được mời gọi, sống hiệp thông với Chúa.

Dấu chỉ đảm bảo hiệp thông là nghe và tuân giữ giáo huấn của Giê-su: “Ai giữ lời Chúa Giê-su thì quả thật tình yêu của Thiên Chúa đã tuyệt hảo nơi người ấy” (Jn 14, 15).

Trong bài đọc II, thánh Gio-an coi tình yêu là yếu tố nền tảng của tình hiệp thông bền vững và phong nhiêu giữa Thiên Chúa và người môn đệ. Ai yêu mến thì sinh ra bởi Thiên Chúa và có thể sống trọn vẹn giới răn của Người.

Thánh Augustinô cũng đồng suy nghĩ như Gio-an khi căn dặn giáo đoàn: hãy có tình yêu, bạn muốn làm gì cũng được.

Tình yêu luôn được cụ thể trong bổn phận hàng ngày. Vậy, hãy chu toàn bổn phận trong vui tươi, hạnh phúc, chúng ta sẽ ở lại trong tình yêu của Chúa.

Đó cũng là cách nên thánh phù hợp thánh ý Chúa nhất.

Xin Chúa nâng đỡ và chúc lành cho mỗi người chúng ta trong ngày mừng lễ Chúa chịu phép rửa hôm nay. Amen.

56.Ơn gọi cao trọng làm con cái Chúa

(Trích trong ‘Suy Niệm Lời Chúa’ – R. Veritas)

Châu Á là vùng thường hay có bão lụt. Các trận bão lụt lớn trong các năm qua tại Philippines và Trung Quốc khiến cho hàng chục ngàn người phải thiệt mạng. Hình ảnh các cuộc tàn phá do nước lụt gây ra khiến cho người ta dễ đồng hóa nước với chết chóc và quên rằng nước cũng là nguyên lý của cuộc sống mới, của sự thanh tẩy và tái sinh, bởi vì nước là nguyên lý của sự sống. Sự thật này được Giáo Hội nhắc nhở chúng ta qua các bài đọc lễ hôm nay.

Phép rửa Chúa Giêsu lãnh nhận trong tình liên đới trọn vẹn với loài người chúng ta là hình ảnh bí tích Rửa Tội trao ban cho chúng ta cuộc sống mới, cuộc sống làm con cái Thiên Chúa. Isaia chương 40 loan báo Thiên Chúa giải phóng dân Israel khỏi cảnh sống lưu đày bên Babylon, sau khi thành Giêrusalem bị vua Babylon đánh chiếm và tàn phá thành bình địa năm 587 trước Tây lịch. Dân Israel bị đày sang Babylon, 50 năm sau đó, vua Cyrus cho họ trở về quê cha đất tổ tái lập quốc gia, xây lại thành thánh và đền thờ. Tin vui của cuộc xuất hành thứ hai trong lịch sử Israel ấy được tiên tri Isaia loan báo qua một vài hình ảnh biểu tượng và kiểu cách đặc thù của ông. Sự kiện Thiên Chúa để ý xót thương dân Ngài được diễn tả qua kiểu nói: Hãy nói với con tim của Thành Giêrusalem". Trong ngôn ngữ của Kinh Thánh "nói với con tim" là kiểu nói diễn tả tình yêu thương và mối liên hệ hôn nhân. Thiên Chúa đối xử với dân Israel dân Ngài như một vị hôn phu âu yếm, to nhỏ với hôn thê của mình. Nếu trong cuộc xuất hành đầu tiên Thiên Chúa đã nghe thấy tiếng than khóc của dân Ngài, thì giờ đây, trong cuộc giải phóng thứ hai này, Ngài nghiêng mình xuống trên dân Israel với tất cả lòng dịu hiền, thương mến. "Nói với con tim của Giêrusalem", như thế có nghĩa là Thiên Chúa Tạo Hóa, giờ đây lại mở rộng bàn tay nhân từ ôm ấp lấy Israel với tất cả lòng thương mến.

Hình ảnh thứ hai, tiên tri Isaia dùng diễn tả tin vui giải phóng khỏi kiếp sống lưu đày là hình ảnh sa mạc. Trong cuộc xuất hành thứ nhất, sa mạc Sinai là nơi Thiên Chúa giáo dục, thanh tẩy và chuẩn bị dân Israel bước vào vùng đất Hứa. Giờ đây sa mạc Syria và sa mạc Giuđa, nóng bỏng ban ngày, giá buốt ban đêm cũng không cản ngăn được đôi bàn tay và con tim thương yêu, trìu mến của Giavê Thiên Chúa. Thiên Chúa sẽ biến chúng trở thành các con đường bằng phẳng, rộng rãi thênh thang, tươi vui chào đón người bị đày trở về quê cũ.

Ngoài các hình ảnh kể trên, tiên tri Isaia II còn dùng thứ ngôn ngữ quân sự và ngôn ngữ du mục diễn tả tình yêu thương bao bọc của Thiên Chúa đối với dân Ngài. Thiên Chúa đến với sức mạnh, các chiến lợi phẩm đi trước Ngài và cánh tay vững mạnh của Ngài nắm giữ quyền thống trị. Thiên Chúa của Israel, không phải chỉ với đôi tay tượng trưng cho sự bênh đỡ và che chở, mà cả với con tim biểu tượng cho tình yêu thương hiền dịu và cả với đôi cánh tay tượng ttrưng cho sức mạnh và quyền uy của Ngài nữa. Và Thiên Chúa dẫn dắt dân Ngài như một mục tử chăn dắt đoàn chiên, luôn yêu thương chăm sóc và hiện diện bênh đỡ, không khi nào rời.

Cuộc xuất hành thứ ba trong lịch sử cứu độ được Chúa Giêsu Kitô hiện thực qua bí tích Rửa Tội, là bí tích trao ban ơn giải phóng và cuộc sống ấy cho người tín hữu. Qua phép rửa của Chúa Giêsu (Luca 3), nêu bật một vài biểu hiện thần học quan trọng.

Trước khi dầm mình trong nước để lãnh nhận phép rửa từ tay thánh Gioan Tẩy Giả, Chúa Giêsu đã trà trộn giữa đám đông dân chúng giống y như mọi người khác, khiêm tốn và chia sẻ với mọi người nhu cầu sám hối và thanh tẩy. Con đường của Chúa Giêsu đi cũng là con đường của tất cả mọi người. Đây là nét đặc thù diễn tả sâu đậm các hệ lụy của biến cố nhập thể, Chúa Giêsu trở thành người và sống như mọi người, giữa mọi người.

Lời thánh Gioan Tẩy Giả xác định bản chất của bí tích Rửa Tội mà Chúa Giêsu trao ban cho con người gồm hết mọi lễ nghi thanh tẩy của Cựu Ước, bởi vì Chúa Giêsu sẽ thanh tẩy con người với Chúa Thánh Thần và với lửa. Bí tích Rửa tội mà Chúa Giêsu hiện thực là lửa đốt cháy sự dữ. Nó như lửa luyện lọc và như thuốc giặt thanh tẩy tâm lòng con người như lời tiên tri đã báo trước trong chương 3. Nó như nước tẩy mọi vết nhơ trong tâm hồn con người, trao ban phong phú và sự sống. Và điểm đặc thù nổi bật nhất trong bí tích Rửa Tội Kitô Giáo, là sự hiện diện của Chúa Thánh Thần, nguyên lý trao ban sự sống thiêng linh của Thiên Chúa cho con người.

Điểm thần học thứ ba là thái độ cầu nguyện của Chúa Giêsu trong khi lãnh nhận phép rửa thanh tẩy. Phúc Âm thánh Luca cho thấy Chúa Giêsu là con người cầu nguyện. Ngài cầu nguyện liên lỉ không những trước mọi biến cố quan trọng trong cuộc đời, mà trong mọi lúc cho đến chết. Chúa Giêsu đã dạy các tông đồ cầu nguyện và dạy các ông nhiều điều liên quan tới lời cầu nguyện, là cách thế Chúa Giêsu sống mối dây liên hệ yêu thương hiệp thông với Thiên Chúa Cha và với Chúa Thánh Thần.

Và sau cùng là biến cố Chúa Giêsu được thánh hiến trong sứ mệnh cứu độ ấy. Nó được diễn tả bằng lược đồ giải thích thị kiến, thường được các soạn giả Kinh Thánh dùng đến để trình bày một chủ ý thần học hay một kinh nghiệm thiêng liêng nội tâm. Thị kiến như tường thuật trong Phúc Âm là một lời giải thích biến cố Chúa Giêsu lãnh phép rửa thanh tẩy. Biến cố này minh chứng Chúa Giêsu là Con Thiên Chúa, Ngài là hiện thân toàn vẹn của Thiên Chúa. Chính trong khi Chúa Giêsu cầu nguyện, nghĩa là đối thoại thân tình với Thiên Chúa Cha mà Ngài nhận được tràn đầy Chúa Thánh Thần, Đấng đã hoạt động trong sứ mệnh cứu độ. Sau này, khi các tông đồ tiếp tục sứ mệnh ấy của Chúa Giêsu, các ông cũng sẽ được tràn đầy Chúa Thánh Thần. Chúa Thánh Thần là ơn đầu tiên mà Chúa Giêsu Phục sinh trao ban cho các môn đệ và cho mọi tín hữu sau này qua bí tích Rửa tội.

Trong thư gởi cho Titô, chương 2,11-14 và chương 3,4-7, thánh Phaolô nhắc lại cho chúng ta biết ơn tái sinh mà Chúa Giêsu Kitô đã trao ban cho chúng ta. Ơn thánh Chúa ban giúp chúng ta tái sinh, nghĩa là có được cuộc sống mới và giúp chúng ta tiếp tục canh tân cuộc sống mỗi ngày. Thánh Phaolô khuyên chúng ta biết sống trọn vẹn ơn gọi Kitô bằng cách từ bỏ gian tà, từ bỏ các đam mê xác thịt thế gian, nghĩa là từ bỏ tất cả những gì khiến cho chúng ta xa Chúa và đánh mất đi cuộc sống mới mà Chúa Kitô đã trao ban cho chúng ta qua bí tích Rửa Tội. Muốn được như thế, cần phải sống thanh đạm và công chính giữa thế giới này và nhất là không bao giờ được quên rằng: Đích điểm cuộc đời chúng ta là được sống bên Chúa Giêsu Kitô và tham dự vào cuộc sống thiêng linh vĩnh cửu rạng ngời với Ngài.

Lời khuyên trên đây của thánh Phaolô rất là tích cực đối với xã hội chúng ta đang sống hiên nay, là một xã hội bị lôi cuốn vào cơn lốc hưởng thụ và tiêu thụ, một xã hội không còn nghĩ đến công lý nữa và không còn biết chừng mực là gì nữa. Tóm lại, phép rửa của Chúa Giêsu nhắc nhở cho chúng ta ý thức được ơn gọi cao trọng làm con cái Chúa của mình, ơn gọi mà chúng ta đã lãnh nhận ngày chịu phép Rửa tội. Ơn gọi đó đồng thời cũng bao gồm sứ mệnh làm chứng cho Chúa giữa lòng thế giới này. Và chúng ta chỉ có thể hiện thực được nó khi biết cố gắng sống theo mẫu gương của Chúa Giêsu mà thôi.