Ti vi trò chơi điện tử, con dao hai lưỡi

TV, VIDEOGAMES, VI TÍNH VỚI TRẺ EM: CON DAO HAI LƯỠI

Nhị Hoàng.

"Những sản phẩm của thời đại ngày nay đang làm hỏng sự phát triển trí tuệ của trẻ con" Tiến sĩ Robert Sylwester, người chủ trì cuộc hội nghị về vấn đề tư duy của thế hệ tương lai (ITC) tổ chức tại Mỹ đã cảnh báo như vậy. Ngày nay trẻ em dành quá nhiều thời gian thức (ITC quy định đời sống con người chia làm hai phần là thức và ngủ) để dán mắt vào các chương trình tivi, videogames hay màn hình vi tính.

Một khi tập trung như vậy, các đứa trẻ bị bào mòn khả năng trò chuyện và không thấy cần thiết điều gì khác, thái độ chung của chúng là miễn cưỡng trả lời và thường im lặng. "Những sản phẩm của thời đại", tiến sĩ R. Sylwester nói một cách lo lắng rằng những thứ ấy làm mất đi tính chất tương tác xã hội cần thiết cho não bộ phát triển. Không chỉ có vậy, R. Sylwester còn cho biết rằng, các phương tiện truyền thông đại chúng như vậy (electronic media) làm yếu não và làm mất khả năng của hệ phản ứng nội thần kinh. "Đây không phải là chuyện hù doạ các bậc cha mẹ" - ông R. Sylwester nói - "đây thực sự là chuyện não bộ bị cầm tù bởi kỹ thuật tiên tiến mà chúng ta đã sáng tạo ra". Theo ông, đặc tính của con người có từ hàng ngàn năm trước có thể phát triển được là nhờ sự phản ứng nhận biết các chi tiết của đời sống, trong không gian và thời gian. Những đứa trẻ lớn lên có khả năng nhận thức được các vật thể, liên hệ với chúng bằng cách tự vận động và phát triển ý thức từ thấp lên cao. Thế nhưng trong thế kỷ này, mọi việc dường như thay đổi hẳn. Có quá nhiều sự bộc lộ, giới thiệu... từ các electronic media làm chựng lại tính phát triển trí tuệ, vì nó làm cho trẻ con lười vận động thần kinh, không bắt trẻ con phải suy nghĩ. Một môi trường như vậy rất nguy hại đến chất xám trong não.

Hơn nữa, nhịp độ tiếp thu liên lạc từ electronic media khiến phần ký ức dài hạn nơi não sẽ bị thay thế bằng phần ký ức ngắn hạn (short - term memory). Mọi thứ phản ứng của trẻ em sẽ trở nên tự động hoá giống như một chương trình đã cài đặt sẵn. Chúng hoàn toàn mất ý thức về hành động và ngôn ngữ. Chẳng hạn, khi hỏi chúng tắm bằng xà bông gì, thay vì trả lời, chúng có thể đọc một tràng lời quảng cáo của hãng xà bông X nào đó.

Trước khi hiểu kịp tình dục, bạo lực... là gì thì não của trẻ em đã bị ấn đầy các hình ảnh ấy từ tivi, videogames và các thứ hấp dẫn khác trên mạng Internet. Khả năng phân tích và khám phá của não cũng bị bào mòn. Đứa trẻ sẽ trở nên thụ động và luôn luôn tìm lời khuyên chứ tự mình không thể giải quyết được vấn đề. Tuy nhiên, nói thế không có nghĩa là phủ nhận vai trò của electronic media trong cuộc sống, ITC nhấn mạnh rằng việc kiểm soát và tác động của gia đình chính là yếu tố quyết định để bảo vệ trẻ em trong sự phát triển cân đối. Tiến sĩ R. Sylwester cho biết, một khi các gia đình củng cố hơn các mối quan hệ của thành viên với nhau, tạo nên một sự êm ấm yêu thương thì đứa trẻ có đủ khả năng để phát triển tâm thần với nhận thức đúng nhất của nó!. "Điều quan trọng là chúng ta không nên lo sợ quá mức những gì mà electronic media mang đến cho trẻ con, mà quan trọng là tạo cho trẻ con có ý thức như thế nào đối với electronic media", tiến sĩ R. Sylwester nói.