Chuẩn bị lễ nghi hôn phối (chương 2)

HỢP THỨC HÓA HÔN NHÂN DÂN SỰ

Chương này dành riêng cho những người đã kết hôn theo luật đời, nay muốn hôn nhân này được Giáo Hội công nhận như một hôn nhân Công Giáo.

I. Có nhiều lý do tại sao ngay từ đầu một đôi vợ chồng lại quyết định kết hôn theo luật đời. Bởi thế, điều đầu tiên là thành thật nói cho cha xứ biết những lý do này.

II. Với sự hướng dẫn của cha xứ, bước kế tiếp là tiến trình chuẩn bị hôn nhân Công Giáo. Một số vợ chồng, nhất là những người đã lấy nhau vài năm, nhận thấy tiến trình này thật quái gở và đôi khi làm họ khó chịu, vì họ thường nghĩ là khi trải qua tiến trình chuẩn bị thì không khác gì thú nhận rằng họ không biết những điều quan trọng của hôn nhân. Tuy nhiên, hầu hết các cha xứ đều nhậy cảm với vấn đề này và các ngài sẽ đề ra một tiến trình chuẩn bị phù hợp với hoàn cảnh và nhu cầu đặc biệt của bạn. Cũng có thể bạn đã có nhiều kinh nghiệm để xây dựng một hôn nhân tốt đẹp, nhưng khi học hỏi và đối thoại về một hôn nhân Công Giáo vô điều kiện thì đó cũng là điều quan trọng không kém. Điều này càng đúng hơn nữa nếu một trong hai bạn, khi kết hôn theo luật đời, đã nghĩ là có thể từ bỏ hôn nhân này nếu có gì trục trặc.

Và cũng thật quan trọng để nói về sự tương giao giữa hai người với Thiên Chúa.

III. Hãy cẩn thận. Có nhiều đôi vợ chồng kết hôn theo luật đời nghĩ khi hôn nhân của họ được "Giáo Hội chúc phúc" (được chính thức công nhận) sẽ giải quyết được những vấn đề trong hôn nhân mà họ đang phải đương đầu. Nếu bạn nghĩ khi hôn nhân của mình "được chúc phúc" sẽ giúp hai người thương lượng với nhau dễ dàng hơn, thì có lẽ bạn lầm. Ngược lại, nếu cả hai đều ý thức được sự hiện diện quan trọng của Thiên Chúa trong hôn nhân Công Giáo, và muốn sống như người Công Giáo trong hôn nhân của mình, thì bạn đã đi đúng đường.

Suy tư và đối thoại : Hợp Thức Hoá Hôn Nhân Dân Sự

1. Tại sao bạn chọn kết hôn theo luật đời ?
2. Tại sao vợ/chồng của bạn chọn kết hôn theo luật đời?
3. Tại sao bây giờ bạn muốn Giáo Hội hợp thức hoá hôn nhân?
4. Tại sao bây giờ vợ/chồng bạn muốn Giáo Hội hợp thức hoá hôn nhân?
5. Khi hôn nhân của bạn được Giáo Hội hợp thức hoá sẽ ảnh hưởng hay thay đổi mối quan hệ giữa hai bạn như thế nào ?
6. Nếu có con cái, bạn sẽ phải giải thích cho chúng thế nào về việc thay đổi tình trạng hôn nhân, từ "đời" sang "đạo"?

ẢNH HƯỞNG GIA ĐÌNH TRƯỚC TA SỐNG

I. Mỗi gia đình đều có ảnh hưởng mạnh

Gia đình gốc có ảnh hưởng mạnh mẽ đến cá nhân mỗi người trong gia đình. Từ lâu người ta đã biết con người được thừa hưởng những yếu tố di truyền (vi tử) khiến những người trong gia đình có nét giống nhau. Ngày nay chúng ta còn biết các vi tử ấy khiến chúng ta có khuynh hướng dễ bị mắc một căn bệnh nào đó. Ngoài yếu tố di truyền, chúng ta còn thừa hưởng cách ăn nói, suy nghĩ và hành động. Những điệu bộ và những giá trị hầu như được khuôn đúc bởi những người nuôi nấng chúng ta. Thật đúng để nói chúng ta là "sản phẩm" của gia đình.

Khi còn thiếu niên chúng ta có khuynh hướng từ chối những điều này. Chúng ta thường tìm cách chứng minh rằng mình khác với gia đình. Trong thời gian niên thiếu, một cách tổng quát, các thiếu niên thường hay dành thời giờ để xét xem chúng khác biệt với gia đình như thế nào. Trong quãng thời gian này, người ta chưa thực sự muốn hay chưa đủ trưởng thành để nhận xét gia đình mình một cách thành thật và khách quan.

Tuy nhiên, khi là một người trưởng thành chuẩn bị hôn nhân, thì không còn lúc nào tốt hơn nữa để dành thời giờ và sức lực vào việc nhận xét gia đình của chính mình.

II. Gia Đình Tôi Định Đoạt

Đối với mỗi người, dù gia đình chúng ta thật "lành mạnh" hay thật "bất thường," những kiểu cách mà gia đình chúng ta thi hành có khuynh hướng trở nên một khuôn mẫu cho những gì mà chúng ta tin đó là lối sống bình thường. Thí dụ, lúc còn nhỏ nếu cha mẹ bạn dành thời giờ để giúp bạn làm bài tập ở nhà và khích lệ bạn chơi thể thao, thì bạn có khuynh hướng nghĩ đây là lối sống bình thường. Nếu cha mẹ bạn luôn cố gắng làm việc để có đủ tiền trang trải những chi phí thì bạn sẽ không ngạc nhiên khi phải vật lộn với đời sống để kiếm ăn. Nếu gia đình bạn xem TV một cách thường xuyên và ít khi cùng ăn cơm chung với nhau, thì bạn cũng sẽ thấy bình thường khi làm như vậy. Nếu người cha của bạn thường cầu nguyện trước bữa ăn và đóng vai trò chủ yếu trong việc giáo dục con cái, thì bạn sẽ cho là bình thường khi một người "thực sự đàn ông" thì phải cầu nguyện và giáo dục con cái. Nếu sự đánh đập thường xuyên xảy ra trong gia đình bạn, thì bạn cũng không ngạc nhiên khi thấy điều này xảy ra ở các gia đình khác.

III. Suy Xét Kỹ Về Gia Đình Bạn

Trong thời gian niên thiếu, chúng ta chưa đủ trưởng thành để biết những gì là "lành mạnh" hay "không lành mạnh" về lối sống của gia đình chúng ta. Có lẽ bạn thích được cha mẹ hỗ trợ trong sinh hoạt thể thao và giúp bạn làm bài tập ở nhà. Có lẽ bạn có những kỷ niệm xấu về những lần bị đánh đập. Nhưng thật không dễ để biết thế nào là thực sự "lành mạnh" hay "không lành mạnh." Chỉ khi nào chúng ta đủ trưởng thành để nhìn lại lối sống của gia đình chúng ta một cách khách quan, thì lúc ấy chúng ta mới có thể nhận định được tại sao hành động này được coi là "lành mạnh", mà hành động kia thì không. Thí dụ, rất có thể tôi vui thích khi được cha mẹ cho phép tôi vừa ăn cơm vừa xem TV. Nhưng chỉ đến bây giờ, khi khôn lớn, tôi mới biết là gia đình tôi đã không có thói quen tốt về bữa cơm gia đình. Có thể tôi cảm thấy sung sướng khi không bị cha mẹ ép buộc phải "uổng phí" thời giờ để đi lễ ngày Chúa Nhật. Nhưng bây giờ, sau khi khôn lớn, tôi mới thấy cha mẹ tôi đã thiếu sót trong việc tập cho tôi có thói quen tốt về việc thờ phượng.

IV. Phê Bình Xây Dựng Khác Với Việc Đổ Lỗi

Định nghĩa đầu tiên trong tự điển của chữ "phê bình" là: hành động phán đoán. Học cách phê bình gia đình tôi không có nghĩa là đổ lỗi cho những người trong gia đình. Phê bình cách thành thật là một tiến trình mà người trưởng thành thú nhận những gì xảy ra trong gia đình mình mà không mất thời giờ đổ lỗi người khác. Nếu cha tôi hay mẹ tôi là người nghiện rượu và đã đánh đập tôi, khi thú nhận điều ấy thì quan trọng hơn và lành mạnh hơn là coi như không có gì xảy ra. Dù hôn nhân của cha mẹ tôi có tốt đẹp hay không, mục đích của sự phê bình là tìm hiểu và nhìn nhận những gì có thật. Dù anh chị em tôi có hoà thuận hay không, việc nhìn nhận những sự thật ấy cũng đem lại lợi ích.

Tại sao? Vì chúng ta không bao giờ thực sự hiểu được chính mình và hành động của mình nếu không tìm hiểu về gia đình, là nơi sinh ra chúng ta.

Khi Hồng và Phát lấy nhau, Phát hài lòng khi thấy Hồng thích nấu món gà luộc. Đó là món khoái khẩu của cậu. Nhưng cậu không hiểu tại sao Hồng lại cắt con gà làm đôi trước khi luộc. Thịt gà rất ngon, nhưng cậu hơi khó chịu bởi không còn cái thú xẻo từng miếng thịt như cha cậu thường làm trước đây vào ngày Chúa Nhật. Một ngày kia, khi Hồng chuẩn bị luộc gà, Phát hỏi cô tại sao lại cắt con gà làm đôi. Hồng hơi sững sờ, nhìn Phát, và nói: "Vì đó là cách mẹ em hay làm... Em nghĩ có lẽ như thế thì thịt dễ chín hơn." Tối hôm đó, Hồng điện thoại về cho mẹ và hỏi lý do tại sao mẹ cắt con gà làm đôi trước khi luộc. Bà mẹ phá ra cười và nói, "Khi bố mẹ lấy nhau, mẹ không có cái nồi to đủ để đựng cả con gà, nên mẹ phải cắt làm đôi và nấu trong hai nồi nhỏ. Về sau, dù đã có cái nồi to hơn, nhưng mẹ vẫn làm như thế vì thói quen."

Suy Tư & Đối Thoại : Gia Đình Nơi Phát Xuất Chúng Ta

Những câu hỏi để suy nghĩ và đối thoại sau đây nhằm giúp bạn tìm hiểu về gia đình bạn một cách khách quan hơn. Khi còn trẻ chúng ta không có nhiều lựa chọn nào khác hơn là phải chấp nhận "những phương cách của gia đình," và cũng không hiểu nhiều về thế nào là "lành mạnh" hay "không lành mạnh." Tuy nhiên, khi là người trưởng thành, chúng ta có thể nhìn lại những kỷ niệm về gia đình, và phê bình về gia đình mình.

I. Căn nhà của tôi

Hãy dành chút thì giờ để phác hoạ căn nhà của bạn khi còn nhỏ, lúc khoảng 10 tuổi hoặc căn nhà nào mà bạn có nhiều kỷ niệm nhất. Nếu có thể, vẽ ra càng nhiều chi tiết càng nhiều càng tốt. Thí dụ, máy TV để ở đâu? Gia đình ăn cơm ở đâu, có thường ăn chung với nhau không? Bạn có phải ngủ chung phòng với ai không? Trên tường phòng ngủ có treo những tranh ảnh gì?

Sau khi vẽ xong, hãy trả lời những câu hỏi sau:

1. Tôi phải ngủ chung phòng với __________ vì lý do _____
2. Gia đình tôi thường xum họp lúc _________
3. Chúng tôi thường ăn cơm ở _____________
4. Chúng tôi thường xem TV ở ___________
5. Thường chúng tôi chơi đùa ở _________
6. Điều tôi thích nhất về căn nhà của tôi là ________
7. Điều tôi ghét nhất về căn nhà của tôi là ________
8. Căn phòng quan trọng nhất trong nhà tôi là _______bởi vì ____________
9. Chỗ tôi thích chơi đùa nhất là ________
10. Phòng của cha mẹ tôi thì __________
11. Kỷ niệm đẹp nhất của tôi khi ở trong nhà này là ________
12. Kỷ niệm xấu nhất của tôi khi ở trong nhà này là ________

II. Lối Sống của Gia Đình

Sau đây là liệt kê những đề tài liên quan tới "lối sống" của gia đình, đó là "những điều thường được thi hành." Với mỗi một câu dưới đây, hãy viết tiếp vào chỗ trống điều bạn diễn tả về lối sống của gia đình bạn. Và nếu bạn thấy lối sống đó "lành mạnh" thì ghi chữ L, nếu "không lành mạnh" thì ghi chữ K trong ô cuối câu.

1. Làm xong bài tập ở nhà ________ [ ]
2. Đúng giờ _________________ [ ]
3. Thảo luận về chính trị ______ [ ]
4. Dành thời giờ cho bạn hữu _____ [ ]
5. Dành thời giờ cho bà con họ hàng ___[ ]
6. Cha mẹ thất nghiệp __________[ ]
7. Bị đau nặng __[ ]
8. Sự trìu mến bên ngoài __[ ]
9. Sự xúc động được coi __[ ]
10. Bị cha mẹ phạt ______[ ]
11. Ăn uống điều độ ______[ ]
12. La hét/ Nói tục __[ ]
13. Gia đình đầy đủ tài chánh____[ ]
14. Kiểm soát tài chánh gia đình ______[ ]
15. Thường xuyên tập thể dục ______[ ]
16. Sự ngược đãi về thể xác/ tình cảm ____[ ]
17. Giáo dục sinh lý __[ ]
18. Quy tắc về việc hẹn hò____[ ]
19. Sống chung trước khi thành hôn ______[ ]
20. Hút thuốc____[ ]
21. Nghiện rượu _____[ ]
22. Thường xuyên khám răng____[ ]
23. Ly dị _____[ ]
24. Lạm dụng tình dục___[ ]
25. Cái chết ____[ ]
26. Đọc sách để giải trí ____[ ]
27. Ngược đãi về tâm lý ____[ ]
28. Gia đình cầu nguyện chung ____[ ]
29. Đi lễ ngày Chúa Nhật ___[ ]
30. Vai trò người mẹ___[ ]
31. Việc dùng chất kích thích (drug) ___[ ]
32. Lên đại học___[ ]
33. Bị bệnh về tâm thần ___[ ]
34. Vai trò của người cha ___[ ]
35. Truyền thống trong dịp lễ ___[ ]
36. Vấn đề nghỉ hè___ [ ]

Sau khi hoàn tất những câu trả lời trên, hãy suy nghĩ và trả lời câu hỏi sau: "Tôi học được điều gì sau khi nhìn lại lối sống của gia đình tôi?" ___________________________.

Sau khi hoàn tất, hãy chia sẻ tất cả những điều này cho người bạn đời tương lai của bạn. Vì khi bạn kết hôn, bạn thành lập một gia đình, do đó người bạn đời có quyền biết mọi điều quan trọng về gia đình bạn. Khi nói về những ưu điểm và khuyết điểm của gia đình hai người, cả hai sẽ xác định được những gì thực tế cho gia đình tương lai của hai người. Hãy cẩn thận ghi nhận những khác biệt giữa gia đình hai người.

Nên nhớ rằng, mục đích của chương này là để nhìn ra những ưu và khuyết điểm của gia đình. Chương kế tiếp sẽ có những câu hỏi nhằm xét xem lối sống gia đình ảnh hưởng thế nào đến bạn và sự tương giao với người bạn đời.